برگردان: م. مهرجو

ابتکار کمربند و جاده در آفریقا (4)

دیجیتالی شدن

بکارگیری ابزارهای نوین ارتباطی برای دستیابی به پیشرفت های اقتصادی گریز ناپذیر است. راهبرد میان بر زدن، و چشم پوشی از فناوری های کهن و بکار گیری ابزارها و فناوری های پیشرفته در چین و آسیا با کامیابی همراه بوده است و همین راهبرد می تواند در آفریقا نیز در پیش گرفته و دنبال شود.

برای راه اندازی یک شبکه ارتباطی در این قاره باید بیش از 200.000 کیلومتر کابل فیبر نوری کشیده شود تا بتواند به 900 میلیون نفر دسترسی به اینترنت بدهد. نزدیک به هزار و پانصد شرکت در 15 کشور آفریقایی در زمینه کشیدن کابل های نوری کار می کنند  که با شرکت های چینی همکاری می کنند. فناوری "جی 5" از سوی شرکت "ههواوی[1]" چین در آنجا بگونه ای گسترده بکار گرفته می شود . این شرکت  نزدیک به 70 درصد ارتباط های راه دور آفریقا را اداره می کند.

یکی از نمونه های خوب برای نشان دادن پیشرفت در زمینه دیجیتال، کشور اتیوپی است که در آنجا شرکت چینی "زد. تی. ای." سه میلیارد دلار در زیرساخت های دیجیتال این کشور سرمایه گذاری کرده است.

همانگونه که در رسانه های آفریقایی گزارش شده است، این شبکه دارای بالاترین استانداردهای بین المللی است. با اینهمه، سیستم های پایشی که پس از ساخت در آن بکار گرفته شده، چینی نیستند و همه از اروپای غربی وارد شده اند. دولت اتیوپی برای پایش ارتباط ها، نرم افزاری را به نام "فین اپای"[2] خریداری و راه اندازی کرد که از سوی یک شرکت انگلیسی به نام "گروه گاما" برنامه ریزی شده است و میانجی خرید آن هم یک شرکت بازرگانی ایتالیایی به نام "تیم هاکینگ"[3] بود.

هم اکنون 29 کشور با یاری چین، سازماندهی هوشمند یا دیجیتالی را راه اندازی کرده و یا درحال انجام آن هستند. با دیجیتالی شدن، کارهای اداری شفاف تر می شود و همانگونه که این کار پیشتردر چین در مبارزه با فساد با کامیابی به سرانجام رسید، به کاهش فساد در اتیوپی نیز خواهد انجامید.

بیست درصد از فروش "هواوی"، بازیگر جهانی در آفریقا است و این همچون خاری در چشم، هماوردهای این شرکت را در آمریکا و اروپا آزار می دهد. از همین روی، داستان "استقلال دیجیتالی" از سوی رسانه ها پیوسته به پیش برده می شود و کشورهای آفریقایی را می ترسانند. بارها و بارها گفته می شود که "هواوی" وابسته به پکن است و برای آن  جاسوسی می کند. نمایندگان شرکت ها و سیاستمداران آفریقایی این تبلیغ ها و داستانسرایی های آمریکایی ها را رد می کنند و می گویند که "هواوی" همکاری های سالمی با دولت ها و شرکت های آفریقایی دارد و اتهام های غرب فنی نیست و سویه سیاسی دارد.

چین و آفریقا یک "سرویس ابری[4]" مشترک در آفریقای جنوبی برای همه کشورهای اتحادیه آفریقا راه اندازی کردند. این کار به وابستگی این کشورها به "سرویس ابری" آمریکا پایان داد و از آن پس شرکت های بزرگ فناوری آنسوی دریاها پایش و مهار خود را برپیوندها و ارتباط های این کشورها از دست دادند.

بازرگانی میان چین و آفریقا با الگوهای بازرگانی نوین مانند بازرگانی دیجیتالی فرامرزی، بیش از پیش گسترش یافته است و در همین فرایند، فراورده های ویژه آفریقا به آسانی به بازارهای چین راه یافته و به فروش می رسند.

همچنین چین در این زمینه  سازو کاری را برای همکاری با "رواندا" ساماندهی کرده است. این یک پروژه آزمایشی است که در آینده، کشورهای دیگر را نیز در بر می گیرد. بنگاه های چینی پیگیرانه در کانون های پردازش سفارش های فرامرزی سرمایه گذاری می کنند. در همین روند در سال 2019، جشنواره خرید آنلاین به ابتکار چین و اتحادیه آفریقا برگزار شد.

گوشی های هوشمند چینی در میان مردم آفریقا هواداران بسیاری دارد و از هر دو گوشی هوشمندی که در آفریقا به فروش می رود، یکی ساخت چین است.

همچنین شرکت های چینی در چندین پروژه کابل کشی در زیر دریاها همکاری دارند. این کابل های مخابراتی، آفریقا را به آسیا، اروپا و آمریکا پیوند می دهند. این شرکت ها با سرمایه گذاری های خود و در همکاری با اپراتورهای بزرگ آفریقایی برای دستیابی به پوشش گسترده تلفن و اینترنت در قاره آفریقا تلاش می کنند.

تیمارهای بهداشتی

چینی ها و آفریقایی ها، هر دو، با بیاد آوردن گذشته خود به خوبی می دانند که یک ساز و کار بهداشتی درمانی کارآمد چه جایگاه پر ارزشی دارد. چین شکست های دردناکی را از عفونت و بیماری پشت سر گذاشته است و آفریقا نیزکه زیر فشار دگرگونی ها بنیان کن آب و هوایی و سده ها بهره کشی استعمارگران بوده است، با طاعون، و دیگر بیماری های همه گیر باکتریایی و ویروسی خطرناکی دست و پنجه نرم کرده است که  از حشره ها، کرم ها و دیگر جانوران به انسان سرایت کرده اند. از این روی ابتکار کمربند ـ جاده با  یادآوری این گذشته مشترک، می تواند گام هایی را دراین زمینه به پیش بردارد.

در سال 1963، نخستین گروه از پزشکان چینی به آفریقا رفتند و در یک درمانگاه الجزایری در استان "سعیدا" که در 430 کیلومتری غرب الجزیره، پایتخت این کشور جای دارد، آغاز به کار کردند. از آن زمان تا به امروز پزشکان چینی در این درمانگاه به درمان بیماران می پردازند. از آن زمان تا کنون، چین 23 هزار تن زن و مرد را در چندین گروه پزشکی را به این قاره فرستاده است که 230 میلیون بیمار را درمان کرده اند. هم اکنون نیز 1000 پزشک چینی کار آزموده، پیوسته به 45 کشورآفریقایی سفر و در 98 کانون پزشکی در این قاره کار می کنند. از آغاز رونمایی از راه ابریشم نوین، دست کم 130 کانون درمانی نوین از سوی چین در کشورهای آفریقایی ساخته شده است. برای نمونه پزشکان چینی در چارچوب  برنامه "کارزار روشنایی"[5] که در سال 2010 راه اندازی شده بود، ساخت 34 درمانگاه را  به سرانجام رسانیدند که بیش از همه به  درمان بیماری های چشمی و توانایی های بینایی می پردازند.

کانون تلاش و کوشش چین در زمینه پزشکی در آفریقا آموزش کارکنان پزشکی  بومی است. در همین راستا بیش از 20 هزار آفریقایی از سوی چین آموزش دیده اند و پیمان بسته اند که پس از آموزش و گرفتن گواهینامه خود، در آفریقا کار کنند.

اکنون بسیاری از کشورهای آفریقایی به راه خود می روند و چین نیز کوشش می کند تا با آنها همراهی کند و به آنان یاری برساند تا این کشورها زیر ساخت های خود را گسترش دهند، نیروگاهای برق بسازند و شاخه های گوناگون اقتصاد ملی خود را پیشرفت و گسترش دهند و این بر پایه همان باوری است که جاده ابریشم نوین بر آن بنا شده است که رفاه را برای همه ملت ها می خواهد. چنین آماج هایی نیازمند تلاش های هماهنگ و همسو است و ساختاری می تواند به این نیاز پاسخ گوید که نه بر پایه سود شخصی و سرمایه، بلکه بر پایه خواست توده مردم برای صلح، کار و آسایش همگانی استوار شده باشد. از همین روی نیز نئولیبرالیسم در برابر مبارزه  و چیرگی بر تنگدستی و بی عدالتی  می ایستند.

اقتصاد بازار آزاد، راهی بود که غرب پس از برداشتن یوغ استعماری خود، پیش پای کشورهای آفریقایی نهاد. این کوره راه،  نه تنها به فقر و بیچارگی در این کشورها پایان نداد، بلکه بدبختی های تازه و سهمگین تری را ببار آورد.، به گونه ای که میلیونها تن را با این پندار که در کشورهای مادر سرمایه داری، زندگی بهتری برای آنها فراهم می شود، آواره کرد.

 امروزفقر و تنگدستی چالش مشترک چین و آفریقا است که چیرگی بر آن تا سال 2030، مهمترین آماج دستور کار سازمان ملل متحد برای پیشرفت پایدار نیز هست. 

از سال 2010 تا کنون، ده دوره آموزشی مبارزه با تنگدستی از سوی "انجمن همکاری چین و آفریقا" (اف. او. سی. آ. سی.)[6] برگزار شده است. در میان سالهای 2005 تا 2021، چین 160 برنامه مبارزه با فقرو تنگدستی را راه اندازی کرد.

در این دوره های آموزشی، نزدیک به 2800 تن زن و مرد از مدیران اجتماعی 53 کشور آفریقایی شرکت کردند و چینی ها آزموده های خود را در مبارزه با تنگدستی در دسترس آنان نهادند. در هشتمین گردهمایی، چین پذیرفت که ده پروژه کاهش فقر دیگر را نیز در آفریقا به پیش ببرد که بر پایه یافته ها و آزموده های چین در مبارزه با تنگدستی است. بر پایه یافته های جمهوری خلق چین، همه چیز به آموزش باز می گردد. پایه و زیربنای پیشرفت هرکشوری آموزش است که چیرگی بر تنگدستی را نیز به دنبال خود می آورد، پایه مبارزه با تنگدستی در دبستانها، دبیرستانها و دانشگاه ها گذاشته می شود.

چین از تلاش های آفریقا برای بهبود آموزش در مدرسه ها پشتیبانی می کند، جمهوری خلق هزینه های بیش از 170 مدرسه و 45 مرکز ورزشی در آفریقا را پرداخت می کند، از سال 2022، ده هزار "کارشناسان برجسته آفریقایی" برای کارگاه ها ی آموزشی  به چین دعوت خواهند شد.

هم اکنون دانشجویان جوان بسیاری از کشورهای گوناگون در چین درس می خوانند. بیشتر آنها از آسیا (295.043) و سپس از آفریقا (81.562) هستند. اروپا در جایگاه سوم (73.618) جای گرفته وایالات متحده آمریکا (35.733) و اقیانوسیه (6.229) در جایگاه های چهارم و پنجم جای دارند.

امنیت

نیروی دریایی چین تاکنون در دریاهای جهان رفت و آمد نداشته و نمی توانسته است که داشته باشد، زیرا نیروی دریایی این کشور تنها برای پاسداری از آبها و کرانه های این کشور ساماندهی شده اند.

تنها پس از آنکه کشورهای غربی از چین ایراد گرفتند که رایگان و با هزینه دیگران از آبراههای جهانی سود می برد واز هرسو برای همکاری چین در پشتیبانی از آزادی کشتیرانی و بازرگانی دریایی پافشاری کردند، این سیاست کنار گذاشته شد.

 در دوم ژوئن 2008، شورای امنیت سازمان ملل متحد با قطعنامه 1816 خود به گزارش های"سازمان جهانی دریانوردی"[7] در باره "دزدی دریایی" به ویژه در آب های کرانه های سومالی واکنش نشان داد.

این قطعنامه از همه کشورهایی که شناورهای دریایی و هواپیماهای جنگی آنها در دریاهای آزاد و پیرامون کرانه های سومالی در رفت و آمد هستند می خواست که در برابر دزدی دریایی و دزدان مسلح هوشیار باشند و در این راستا کشورهایی که کشتی های بازرگانی آنها در این آبراهه ها بویژه در نزدیکی سومالی در رفت  و آمد هستند را فرا می خواند که در پیشگیری از دزدی دریایی از این آبراهه ها با یکدیگر همکاری کنند. از آن هنگام بود که نیروی دریایی چین، همراهی و نگهبانی از کاروان کشتی های بازرگانی خود را در خلیج عدن را آغاز کرد و اکنون نیز این نیروی ویژه چینی که به نام "پ. ال. آ ـ39" شناخته می شود، پاسداری از 7000 کشتی بازرگانی را به انجام رسانده است.

همچنین در سال 2015، چین نخستین و تنها پایگاه دریایی فرامرزی خود را در خارج از قلمروی خود در "جیبوتی" براه انداخت، جایی که پیش از آن ایالات متحده، ایتالیا، فرانسه، ژاپن و عربستان سعودی پایگاه های خود را برساخته و  نیروهای آنها در آن پایگاه ها جای گرفته بودند. آلمان نیز در جیبوتی نیرو دارد. این پایگاه چینی افزون بر پاسداری از کشتی های بازرگانی، برای ماموریت های صلح آمیز چین از سوی سازمان ملل نیز بکار گرفته می شود.

نخستین ماموریت چین از سوی سازمان ملل متحد برای پاسداری از صلح در آفریقا به سال 1990 باز می گردد. از آن هنگام تا کنون بیش از 30 هزار "کلاه آبی"[8] چینی در چارچوب 17 ماموریت صلحبانی از سوی سازمان ملل به آفریقا گسیل شده اند. هم اکنون بیش از 1800 نیروی صلحبان چینی در مالی، جمهوری دموکراتیک کنگو،جنوب سودان و صحرای غربی مشغول به کارهستند و تاکنون یازده صلحبان چینی در این راه کشته شده اند. در سال 2009 خود من در بندر "تیانجین" در  فرستادن کانتینرهای چینی سازمان ملل  کار می کردم.

آوازه چین در آفریقا

رسانه های آلمانی گاه و بیگاه این باور را ایجاد می کنند که گویا کشورهای آفریقایی، تلاش های چین در این قاره را برنمی تابند و آن را دست اندازی و دخالت در این کشورها می بینند. اگر به درستی اینگونه بود، گرایش و همکاری کشور های این قاره در پروژه راه ابریشم نوین و یا در "انجمن همکاری چین و آفریقا"[9] اینچنین پر رنگ نبود.

"فشارسنج آفریقایی"[10]یک نهاد غیر وابسته پژوهشی است که در بازه های زمانی گوناگون، چگونگی باور و گرایش مردم آفریقا را در باره چین بازتاب داده است. این نهاد در سال 2021، در یک نظرسنجی با 48.000 نفر از شهروندان 34 کشور آفریقایی در باره چین گفتگوو پاسخ های بدست آمده را ارزیابی کرده است. بر پایه ارزیابی های این نهاد، بیشتر آفریقایی ها دیدگاه مثبتی به یاری و رویکردهای چین در این قاره دارند.

این ارزیابی ها نشان می دهد که 63 درصد از پرسش شوندگان در نظرسنجی بر این باورند که کارایی اقتصادی و سیاسی چین در کشورهای آنها "تا اندازه ای مثبت" یا "بسیار مثبت" بوده است. تنها 14 درصد از پرسش شوندگان رهیافت های چین را در کشور خویش منفی ارزیابی کرده اند.

با اینهمه، 33 در صد از پرسش شوندگان، ساختارهای اجتماعی ایالات متحده را برای پیشرفت کشور خود الگوی برتر می دانستند و تنها 22 درصد که بیشتر از گروه جوانان بودند، برتری را به الگوی اجتماعی چینی دادند. برای این بینش می توان انگیزه های گوناگونی را بر شمرد که ازمهمترین آنها می توان کارساز بودن تبلیغات پیوسته غرب و همچنین ناشناخته بودن و نآگاهی از جامعه چین و فرهنگ کشورهای آسیایی دانست. افزون بر این ها نباید از رفتارهای ناهنجار برخی از سرمایه گذاران چینی با کارآفرینان بومی چشم پوشی کرد که رفتاری همانند اربابان استعمارگر سده نوزدهم  داشتند و بدبینی را در میان بخشی از مردم پدید آوردند. این را نیز باید از انگیزه های دیدگاه منفی درباره چین به شمار آورد.

        پیج فیسبوک راه توده