راه توده                                                                                                                                                          بازگشت

 

 

 

نگاهی به کتاب"شکست غرب"

نوشته "امانوئل تود"

برنامه روسیه

در اوکراین

شکست ناتوست

  

در هفته های گذشته "شکست غرب" آخرین کتاب "امانوئل تود" تاریخنگار و جامعه شناس شناخته شده فرانسوی منتشر شد.

 "تود" در سال ۱۹۷۶ پس از انتشار کتاب "شکست نهایی" که در آن سقوط اتحاد شوروی را بدلایل جمعیتی و آموزشی پیش بینی کرد مشهور شد و درهای رسانه ها به روی وی باز گردید. با اینحال از سال ۲۰۰۰ به بعد، پس از انتشار کتاب "پس از امپراتوری، جستاری در اضمحلال نظام آمریکایی" بتدریج در غرب نامقبول شد. وی در این کتاب سقوط نفوذ و قدرت آمریکا در جهان را تحلیل و آن را به یک امپراتوری در حال اضمحلال تشبیه کرد. به نظر وی برخلاف ظاهر قدرت نظامی و اقتصادی ایالات متحده در آغاز سده بیست و یکم، آن کشور از ضعف های درونی مختلف از جمله عدم توازن اقتصادی، رشد فزاینده نابرابری ها و تنش های اجتماعی رنج می برد که نشاندهنده ضعف ساختاری هژمونی جهانی آن است.

امانوئل تود در سال ۲۰۰۷ کتاب "پس از دموکراسی" را منتشر کرد که در آن گسترش گرایش خودکامانه در غرب را بررسی می کند. در سال ۲۰۱۴ و پس از حوادث اوکراین اعلام کرد در حالیکه روسیه دارد اتحاد و قدرت خود را باز می یابد، اوکراین و اروپا رو به تجزیه می روند. تجزیه اوکراین ناگزیر است و اگر اتحادیه اروپا بخواهد اوکراین را به مدار خود بکشاند از هم پاشی خود را جلو خواهد انداخت. جمله معروف وی "اروپا در اوکراین بدنبال مرگ خود خواهد رفت" مربوط به این دوران است.

آخرین کتاب تود "شکست غرب" به پیامدهای جنگ اوکراین و نظام جهانی غربی و خطر جنگ جهانی سوم اختصاص دارد. تود معتقد است که رهبران آمریکا اعم از دموکرات یا جمهوریخواه خرد سیاسی را از دست داده اند و تصمیمات آنها با معیارهای منطقی قابل تحلیل نیست. حوادث غزه نشان داد که آمریکا جز جنگ راه حل دیگری برای مقابله با اضمحلال هژمونی خود نمی شناسد و به پیامدهای آن توجه ندارد.

به گفته تود مطبوعات اروپایی و آمریکایی مدام از "خطر ترامپ" سخن می گویند در حالیکه ترامپ یعنی آمریکا و چیزی جدا از آمریکا نیست و خطر ترامپ یعنی خطر آمریکا. ضمن اینکه خطر دموکرات ها و جنگ طلبی آنها اتفاقا معمولا بیش از جمهوریخواهان بوده است. دمکرات ها و جمهوریخواهان آمریکا دو روی یک سکه هستند و عملا مرزی میان آنان وجود ندارد.

تود که رسانه های حاکم فرانسه او را بدلیل عدم همراهی با ناتو در زمره روشنفکران روسیه دوست و "روسوفیل" طبقه بندی کرده اند، یعنی روشنفکرانی که به رسانه ها راه نخواهند داشت می گوید غرب ظرفیت تحلیل و بررسی واقع بینانه اوضاع داخلی و جهان را نیز از دست داده است که نمونه آن پیش بینی سقوط اقتصاد روسیه براثر تحریم ها در ظرف دو ماه توسط وزیر اقتصاد فرانسه یا بایدن بود.

به گفته تود ناتو مدعی است که گویا روسیه می خواهد به اروپا حمله و آن را تصرف کند. در حالیکه جمعیت روسیه ۱۴۰ میلیون و جمعیت کشورهای ناتو نزدیک به یک میلیارد است. بنابراین دکترین روسیه کاملا دفاعی است. برخلاف اتحاد شوروی که بطور یکجانبه تعهد کرده بود که آغاز کننده اولین حمله اتمی نخواهد بود، روسیه اعلام کرده که با توجه به عدم توازن جدی میان روسیه و ناتو این تعهد را کنار گذاشته و در صورت لزوم و بعنوان اقدام پیشگیرانه به کشورهای ناتو حمله اتمی تاکتیکی پیشگیرانه خواهد کرد. بنظر تود این اتفاقا نشاندهنده جنبه دفاعی دکترین نظامی روسیه است و نشان می دهد که روسیه قصدی برای حمله و اشغال نظامی کشورهای ناتو را ندارد. در عین حال روسیه تنها کشوری است که می تواند در عرصه نظامی با آمریکا هماوردی کند. مشکل ناتو و آمریکا انحطاط و عدم توازن درونی آنهاست که چشم انداز اقتصادی و اجتماعی آنها را دربرابر روسیه و چین تضعیف می کند و نه خطر حمله نظامی روسیه.

به گفته تود اوکراین اگر می خواست واقعا به یک ملت تبدیل شود باید خود از کریمه و دنباس و دونتسک دست می کشید. نمی شود نیمی از سرزمین یک کشور روس نشین و روس خواه باشد و در عین حال یک هویت ملی جدا از روسیه نیز ایجاد کرد. دستیابی به چنین هدفی تنها با جنایت و کشتار بخشی از جمعیت سرزمین اوکراین ممکن و در واقع غیرقابل دستیابی است. جنگ روسیه یک جنگ پیشگیرانه بود و امروز شکست اوکراین کاملا اشکار شده و مسئله دیگر برای روسیه این نیست که اوکراین را شکست دهد بلکه مسئله شکست ناتوست. روس ها جنگ کنونی را میان خود و اوکراین نمی بینند بلکه جنگی بزرگتر با ناتو می بینند و دارند به هدفی بزرگتر از دفع خطر اوکراین یعنی به پایان دادن به خطر ناتو می اندیشند و دست می یابند.

کتاب در ۳۸۴ توسط انتشار گالیمار در فرانسه به چاپ رسیده و جزو پرفروشترین های آمازون قرار گرفته است.

 

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

 

 

 

 

 

        پیج فیسبوک راه توده

 

 

 

                        راه توده شماره 920  - 9 اسفند 1402                                اشتراک گذاری:

بازگشت