راه توده                                                                                                                                                          بازگشت

 

 

اسرائیل

هولوکاست را

در غزه تکرار کرد!

دکتر سروش سهرابی

 

 

در ادامه بحث خود در زمینه چگونگی شکلگیری روایتی از هولوکاست گفتگوی خود را با واکنش سفیر اسرائیل در سازمان ملل به دنبال سخنرانی دبیر کل این سازمان آغاز می کنیم که اشغالگری را زمینه اصلی جنگ اخیر غزه دانست. نکات مهم دیگری که در سخنان آقای گوترش بود لزوم پایبندی به قوانین جنگ و اعتراض به  تنبیه دسته جمعی و جلوگیری از دسترسی مردم فلسطین به الزامات حیاتی مثل آب و غذا و تجهیزات پزشکی و دارو و سوخت و بود. خلاصه پاسخ سفیر اسراییل در سازمان ملل به این سخنرانی اینست  که دبیر کلی چنین شخصی با چنین دیدگاههایی در سازمانی که پس از هولوکاست تاسیس شده تاسف برانگیز است.

بیشتر کشورهای جهان در رای گیری مجمع عمومی سازمان ملل به آتش بس و قطع کشتار جمعی فلسطینیان و کمکهای فوری به آنان رای دادند و کشورهای غربی نظر خود را از زبان وزیر امور خارجه جمهوری چک بیان کردند که عضویت در سازمان ملل را بدلیل طرفداری بیشتر کشورها از تروریسم بیهوده توصیف کرد. آنچه در واکنش این دو سفیر جالب توجه است استناد هر دو به هولوکاست می‌باشد.

در زبان یونانی  از  واژه هولوکاست برای توصیف قربانی کردن حیوانات نر به وسیله سوزاندن استفاده میشد و استفاده وسیع از این واژه مربوط به بعد از جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل و تبدیل شدن اسراییل به ناو هواپیمابر آمریکا در خاورمیانه است. افول کشورهای انگلستان و فرانسه از جایگاه اول در خاورمیانه عربی از زمانی اغاز می شود که در پی ملی شدن کانال سوئز با حمله اسرائیل به مصر همراهی کردند. پس از تصرف شبه جزیره سینا و چند شهر مصر درخواست و اخطار جدی شوروی و آمریکا منجر به بازگشت اسراییل به مرزهای ۱۹۴۹ و خروج سربازان فرانسوی و انگلیسی از مصر میشود که خود به معنی کاهش جایگاه دو کشور در خاورمیانه عربی می‌باشد. پیش از آن و با کودتای بیست و هشت مرداد جایگاه انگلستان در ایران نیز به رتبه دوم و اجبار به دنباله روی از آمریکا تبدیل شده بود و جنگ کانال سوئز  آغاز همین روند در خاورمیانه عربیست که با جنگ موسوم به شش روزه تکمیل میشود.

در هر حال هشدار شوروی و آمریکا که هرکدام انگیزه های مختلفی داشتند به عقب نشینی  انگلستان و فرانسه و اسراییل انجامید و نشانه آن بود که انگلستان و فرانسه دیگر قدرتهای درجه اول جهان نیستند و اسراییل نیز کاملا درک کرد که برای ادامه سیاست اشغالگری و پاکسازی قومی نیازمند حمایت قدرت برتر آمریکاست. در دوران بین جنگ کانال سوئز و جنگ شش روزه فرانسه تواناییهای تکنولوژیکی نظامی و اتمی اسراییل را تامین می کرد و از نظر سیاسی نیز همراهی کامل بین اسرائیل با انگلستان و فرانسه  وجود داشت.

نه انگلستان و نه فرانسه و نه حتی اسراییل تا سال ۱۹۶۷ هنوز بر روایتی بنام هولوکاست از جنگ دوم جهانی پافشاری نمی‌کردند. این روایت با شیب کندی پس از جنگ کانال سوئز بخصوص در امریکا اوج گرفت و پس از جنگ شش روزه  تلاش شد با سرعتی بسیار بیشتر به روایت اصلی از تاریخ جنگ دوم‌ جهانی  تبدیل و سلاح اصلی جنگ ایدئولوژیک برای توجیه سیاستهای اسرائیل در منطقه گردد.

در زبان عبری برای آن دوران از واژه شوا به معنی فاجعه استفاده می کنند که معادل نکبت مورد استفاده فلسطینیان است که اینان برای وقایع سال ۱۹۴۸ و پس از آن استفاده میکنند. در گام اول تلاش برای همسان سازی این دو مفهوم شوا و هولوکاست آغاز شد. با حاکم کردن این روایت بحث فاشیسم که خود ادامه سیاست گسترش امپراتوری پروس از یک سده پیش از جنگ جهانی دوم و اینبار با ایدیولوژی بی نقاب برتری نژادیست به تدریج به دست فراموشی سپرده شد. سیاست پروس همچنانکه قبلاً در مورد آن گفتگو کردیم گسترش در شرق و استفاده از منابع طبیعی و معدنی آن و تحمیل برتری خود به غرب و به خصوص فرانسه و محدود کردن انگلستان بود. اینها اماج های اصلی فاشیسم المانی نیز بود هر چند برای جلب پشتیبان از میان مردم آماده به جنگ از ایدیولوژی برتری نژادی و برخی سنتها و یادگارهای تاریخی مسیحی نیز استفاده میکرد، سیاستی که مشابه آن کمی پیش از ان در ایتالیا آغاز شده بود. می توان گفت که فاشیسم اهداف تازه ای تعریف نکرد، بلکه نوع ویژه ای از روایت سازی برای جذب پشتیبانان جان بر کف را ابداع کرد. اینان در خیال خود نه برای تصرف زمین های اوکراین و روسیه می جنگند بلکه در حال شرکت در یک تراژدی تاریخی در جهت احیای عظمت آلمان هستند.

میتوان مهمترین نتیجه تلاش برای جایگزینی روایت  هولوکاست با تاریخ را تطهیر فاشیسم و تلاش برای بازگرداندن چهره دیگری از آن دانست تلاشی که در اسرائیل و حامیان آن  به بار نشسته است و اکنون با  فاشیسم بدون ویژگی یهود ستیزی  آن مواجه هستیم. از جمله خاطرات تاریخی بازمانده از  فاشیسم میتوان از سیاست تنبیه دسته جمعی آن یاد کرد. هر جایی که مقاومت مسلحانه علیه فاشیسم آلمان و متحدانش وجود داشت سیاست تنبیه دسته جمعی ساکنان آن منطقه با کشتارهای بزرگ اجرا میشد و از این نظر سیاستهای اسرائیل تفاوتی با  فاشیسم هیتلری ندارد.

در نگرش به فلسطینیان بعنوان ساکنان قدیمی تر در این منطقه و نیز دیگر ملتهای منطقه شاهد تفاوتی با نگرش فاشیسم هیتلری نسبت به دیگران و از جمله اسلاوها و یهودیها و کولیها و ... نیستیم و به نظر میرسد در جهانی که روایت ناقص  هولوکاست را جایگزین تاریخ کاملتر رویدادهای پس از به قدرت رسیدن فاشیسم و جنگ جهانی دوم میکند آنچه ناپسند است همان یهودی ستیزیست که خود قسمت کوچکی از تاریخ آن دوران است. به این ترتیب جایگزینی تدریجی روایت جنگ جهانی دوم با روایت هولوکاست از جمله  بعنوان روشی برای توجیه حمایت بی قید و شرط ایالات متحده از اسراییل مورد توجه قرار گرفت.

این روایت به آهستگی و نامحسوس دچار تغییراتی شد و همچنانکه به تدریج به تعداد قربانیان یهودی اضافه و روشهای هولناکی چون کوره های آدم سوزی یا اتاق های گاز بعنوان روشهای اصلی کشتار یهودیان معرفی میشد دیگر ویژگیهای سیاست های فاشیستی کم رنگ و کم رنگتر میگردید و همچنانکه در مورد اسراییل میبینیم شباهت روشهایی چون تنبیه دسته جمعی با روشهای سران نازی المان که موجب صدور حکم اعدام برای  برخی از انان گردید مشاهده می شود و حتی یاداوری این شباهت موجب اتهاماتی چون فاشیسم و یهودستیزی می گردد.

مهمتر از گفتگو در مورد این تشابهات درک آنست که چرا و چگونه فاشیسم عریان جایگزین سیاستهای دیگر میگردد و این جایگزینی به معنای گسستگی در سیاست هاست یا ادامه آنها با روش‌هایی دیگر؟ آیا جایگزینی روایت هولوکاست با تاریخ جنگ جهانی دوم فقط تلاشی برای توجیه سیاستهای آمریکا توسط اسراییل است؟ اینها پرسشهای مهمتری هستند که بایستی به آنها پاسخ داد و گوشه های تاریکتری از تاریخ را برای درک بهتر امروز واکاوی کرد. پرسشی که تلاش میکنیم پاسخ بهتری برای آن پیدا کنیم اینست که آیا  فاشیسم در هر شکل آن فاشیسم هیتلری یا فاشیسم صهیونیستی نوعی  گسستگی در سیاست است یا تغییر شکلیست در پیوستگی؟

 

        پیج فیسبوک راه توده

 

 

 

                        راه توده شماره 903  -   10 آبان 1402                                اشتراک گذاری:

بازگشت