20 ساله شاه شد

در سال 1327 در دانشگاه تهران به شاه تیراندازی شد اما هیچ گلوله ای به نقاط حساس سر و بدن او اصابت نکرد. عامل ترور که ناصر فخرآرائی نام داشت در همان محلل ترور با شلیک چند گلوله یک کلت سازمانی ارتش کشته شد تا راز این ترور را به گور ببرد.

شاه همین ترور را بهانه یورش به حزب توده ایران قرار داده و دستور آن را به ساعد نخست وزیر وقت داد. شماری از رهبران حزب توده ایران دستگیر و زندانی  شدند که محاکمه آنها خود به یک تبلیغ وسیع به سود حزب توده ایران تمام شد.

شاه به این نیز بسنده نکرده و به بهانه همین ترور علیه مجلس وارد عمل شد. او اختیار انحلال مجلس را طلب کرد و همزمان با آن، دستور برپائی مجلس سنا را داد و طالب انتصاب نیمی از نمایندگان آن از سوی خود شد. بعد از تشکیل مجلس سنا، او  نیمه دیگر این مجلس را هم با مهره چینی از صندوق های رای در آورد و بعدها موفق شد یکی از مهره های انگلیسی و غلام شاه را به ریاست آن بنشاند. یعنی جعفر شریف امامی.

قوانینی که در مجلس تصویب می شد از آن پس برای رسمیت یافتن باید به تصویب مجلس سنا هم می رسید و این قطعی ترین تسلط شاه بر مجلس شورای ملی بود.

در همین سال و بدنبال ترور ناتمام شاه، سروان خسرو روزبه که از زندان ارتش گریخته بود بار دیگر دستگیر و به همراه رهبران حزب توده ایران زندانی شد. آنها همگی در جریان فرار بزرگ موفق شدند از زندان قصر بگریزند که این یکی از رویدادهای نادر جهانی است. خسرو روزبه از باسواد ترین افسران ارتش و متخصص توپخانه بود. بسیاری از اصطلاحات نظامی و ارتشی که هنوز هم در ارتش به کار برده می شود، ساخته خسرو روزبه است.

سقوط دولت ها یکی پس از دیگری نیز بخشی از شناسنامه سال 1327 است. هژیر که او را دست نشانده خواهر شاه "اشرف پهلوی" میدانستند نخست وزیر شد. مخالفت ها از هر سو آغاز  شد، از جمله از سوی فدائیان اسلام و بویژه شخص آیت الله کاشانی که صاحب نفوذ در بازار و مراکز مذهبی بود. در این میان روزنامه نگاری بنام احمد دهقان که مانند سلف خود "محمد مسعود" که با قوام السلطنه در افتاد و ترور شد، تند ترین حملات را به هژیر شروع کرد و علیه قوام اعلام جرم کرد. او نیز سرانجام ترور شد و فدائیان اسلام نیز سرانجام هژیر را ترور و سفره او را جمع کردند. مضحک آن که برای در سایه قرار دادن قوام و هژیر و اشرف پهلوی و دربار شاهنشاهی؛ هر دو ترور را بصورت شایعه به گردن حزب توده ایران انداختند!

هژیر قاتل آزادی مطبوعات بود و در دولت او لایحه محدود کردن آزادی مطبوعات به مجلس برده شد. ساعد پس از ترور هژیر نخست وزیر شد. روز ترور شاه در دانشگاه تهران حزب توده ایران در گورستان ابن بابیه تهران بر سر خاک دکتر ارانی از رهبران بقایای حزب کمونیست ایران که در زندان رضا شاه کشته شده بود، اجتماع با شکوهی برپا کرده بودند و در پایان همین اجتماع به بهانه ترور شاه دستگیری رهبران حزب آغاز شد.

مهندس مهدی بازرگان در همین سال، به ریاست دانشکده فنی دانشگاه تهران منصوب شد. همچنان که سرلشگر رزم آراء به درجه سپهبدی که بالاترین درجه نظامی آن زمان بود رسید و زمینه رسیدن او به وزارت دفاع و سپس نخست وزیری فراهم شد.

این امری ناممکن است که کسی بخواهد درباره کودتای 28 مرداد، دوران رضاشاه، سقوط مصدق، شورش 15 خرداد، انقلاب 57، ترورهای حکومتی در جمهوری اسلامی که با آتش زدن سینما رکس در آبادان و ترور آیت الله مطهری آغاز شد و یا ترورهای مجاهدین خلق و یا قتل عام زندانیان سیاسی در سال 67، قتل های زنجیره ای، یورش به مطبوعات و احزاب در جمهوری اسلامی و بسیاری از رویدادهای پس از انقلاب 57  نظر تحلیلی بدهد، اما از وقایعی که در سال 1327 در ایران روی داد غافل و بی اطلاع باشد.

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

        پیج فیسبوک راه توده