برگردان: م. مهرجو

 هندوستان

حکومت در هندوستان یک جمهوری فدرال است که 28 ایالت را در بر می گیرد. هر چند مساحت این کشور یک سوم چین و برابر با 3.3 میلیون کیلومتر مربع است ولی جمعیت آن با چین برابری می کند. پس از چندین سده بهره کشی و سرکوب استعماری، شبه قاره سرانجام در سال 1947 استقلال خود را بازیافت. ولی از سده 18، ولیعهد بریتانیا، نیروی چیره استعماری در آنجا، این کشور را به دو بخش "اتحادیه سکولار هند" و "جمهوری اسلامی" کوچکتر هند جدا کرده بود. همین جدا کردن دو بخش کشور، به یکی از بزرگترین جابجایی ها و پناهندگی های مردمان در تاریخ انجامید. نزدیک به ده میلیون هندو وسیک از پاکستان و نزدیک به هفت میلیون مسلمان از هند رانده شدند و در این جابجایی ها 750.000 تا یک میلیون نفر جان باختند. پیامدهای این رویداد تا به امروز دیده می شود و سرچشمه تنش ها و درگیری های بسیاری در این منطقه است.

هنوستان و چین هماوردهای اقتصادی، سیاسی و ژئواستراتژیکی هستند و هند با انگیزه های گوناگون، بویژه از ترس وابستگی، از نزدیکی بیش از اندازه به چین دوری می جوید. با این همه در چند سال گذشته، همکاری های نزدیکتری میان دو کشور در گسترش زیرساخت ها، صنعت انرژی و صنعت الکترونیک انجام گرفته است. 

در بخش تلفن همراه، بنگاه های چینی مانند "هووایی" و "زد. تی. ای" هم اکنون با بیش از 50 درصد سهام، از پیشتازان بازار هستند. افزون بر این بنگاه های چینی مانند "علی بابا" هم اکنون در بازرگانی الکترونیک سرمایه گذاری های گسترده ای کرده اند و از بنگاه های  پیشرفته در زمینه "استارت اپ" ها پشتیبانی مالی می کنند.

با این همه، پیمان نامه پروژه های دالان اقتصادی بنگلادش، چین، هند و میانمار(بی. سی. آی.ام)[i] که در سال 2013 از سوی این کشورها به امضا رسید، پیشرفت نمی کند. کانون بنیادین این پروژه ها، ساخت یک بزرگراه از "کونمینگ" در چین به "کلکته" در هند بود. برای چین، این دالان  اقتصادی بخش مهمی از جاده ابریشم نوین است که راه را برای پیشرفت و گسترش هر چه بیشتر همکاری ها با میانمار و بنگلادش هموار می کند. 

از سوی دیگر، هند بر روی پیشنهادهای خود به همسایگان پافشاری می کند و می خواهد مسیرهای رفت و آمد فرا مرزی ویژه خود را داشته باشد. در این راه، هندی ها از پشتیبانی آمریکا برخوردارند. افزون بر این ، با روی کار آمدن دولت بایدن در 2021، فشار بر هند برای رویگردانی از همکاری با چین افزایش یافته است. در چارچوب سیاست "چرخش به آسیا"، و دگرگونی در سیاست فرامرزی ایالات متحده در روی آوردن به منطقه آسیا و اقیانوسیه، این کشور آشکارا می کوشد تا هند را به ارابه اقتصادی و نظامی خود ببندد. "بزرگترین دموکراسی جهان" جایگاه مهمی در برنامه ریزی های ژئواستراتژیک ایالات متحده دارد.

با این همه، هندوستان برای چین و ابتکار "کمربند ـ جاده"، جایگاهی کلیدی دارد. هندوستان برای دو مسیر زیرساختی  و بازرگانی مهم است، نخست برای دالان اقتصادی بنگلادش، چین، هند و میانمار(بی. سی. آی.ام) و دیگربرای دالان اقتصادی چین و پاکستان که برای چین شایسته چشم پوشی نیست.

مدتی است که هند بگونه ای رسمی از شرکت در نشست های طرح "کمربند و جاده" که از سوی چین برگزار می شود، خود داری می کند.

این کشور هسته ای برای نشستن بر یک کرسی همیشگی در شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز تلاش می کند و انگیزه خود را در افزایش سلاح های هسته ای، بیم از نیروی هسته ای چین وانمود می کند و دو کشور پیوسته درگیری های مرزی دارند. درسال 2016 هزینه های نظامی هند 55.9 میلیارد دلار بود که برابر با 2.5 درصد تولید ناخالص داخلی آن کشور بود. بنابراین هند پنجمین بودجه نظامی در جهان را داشت. هر چند هندوستان درآمد سرانه پایینی دارد، ولی پنجمین اقتصاد بزرگ جهان است و برای نخستین  بار در سال 2015 بیشترین رشد اقتصادی را در گروه "جی 20"  داشته است.

نپال

نپال میان چین و هندوستان جای دارد و از سال 2008 دارای حکومت جمهوری است. این کشور بلند ترین کشور جهان است. این کشور نزدیک به 150.000 کیلومتر مربع مساحت دارد که نزدیک به چهل درصد آن در بلندی های بیش از سه هزار متری جای گرفته اند. از میان ده کوه بلند جهان، هفت کوه در نپال سر برافراشته اند. از همین روی مردمان زیادی در این کشور زندگی نمی کنند و برآورد می شود که جمعیت آن کمتر از سی میلیون نفر باشد.

پس از آنکه چین در سال،2006 راه آهن 1.956 کیلومتری میان "شینینگ" (مرکز استان چینگهای) و "لهاسا"[ii] (پایتخت منطقه خودمختار تبت) را راه اندازی کرد، پیوند ریلی با "شیگازه"[iii] و" نینگچی" ساخته شد. راه‌آهن تبت ـ لهاسا یا چینگهای-تبت[iv]کوهستانی ترین راه‌آهن جهان است. این راه آهن که دارای درازترین تونل (نزدیک به ۳۳ کیلومتر) است، هنوز هم برخی از رکوردهای جهانی را در اختیار دارد. راه آهن "لهاسا" یکی از بزرگترین پروژه های ساخت راه آهن است که در سده بیست و یکم راه اندازی شد. در 15 آگوست 2014 خط راه آهن "لهاسا – شیگازه" با درازای 253 کیلومتر به بهره برداری رسید.

بدین گونه "تبت" به استانهای "چینگهای"، "سیچوان"، "گانسو" و "شین جیانگ" پیوند خورد. در سال 2008، چین پیشنهاد کرد که راه آهن "شیگانز" را تا مرز نپال گسترش دهد و با این کار، این راه آهن از "کاتماندو" پایتخت نپال بگذرد و سپس به هندوستان برسد. این پروژه راه آهن و همچنین یک پروژه ساخت نیروگاه آبی، از بیم آسیب رسانی به محیط زیست و گرایش های سنت گرایانه مردم بومی، هنوز آغاز نشده است. در اینجا می توان رد پای هند را نیز دید که از بلند پروازی های نظامی چین درپس زمینه راه آهن به نپال بدگمانی و ترس دارد.

نپال دومین کشور تنگدست آسیاست. پیوند با راه آهن تبت می تواند این کشور را با بندرهای چین و مسیرهای بازرگانی بین المللی پیوند دهد و به بهبودی سطح زندگی مردمان آن یاری برساند.

در سال 2018، چین و نپال 20 "پیمان نامه" همکاری با یکدیگر امضا کردند که بر پایه آن چین در دوسال آینده، مبلغ 500 میلیون دلار به نپال کمک کند. در سفر رئیس جمهور چین به نپال در سال 2019 نیز پیمان نامه های بیشتری برای پروژه های زیر ساختی نپال بسته شدند.

وزیر خارجه چین در نشست بین‌المللی "بازسازی نپال" در دسامبر 2021، یعنی شش سال پس از زلزله هولناک در آن کشور، روشن ساخت که کار ارزیابی های ساخت راه آهن 8 میلیار یورویی "شیگازه ـ کاتماندو" نزدیک به پایان است و اگرهر دو کشور بخواهند، ساخت این پروژه می تواند در چارچوب راه ابریشم نوین آغاز شود.

        پیج فیسبوک راه توده