ترجمه- عسگر داوودی

هانوی و پکن در جریان سفر دولتی سه روزه لی چیانگ نخست وزیر چین به ویتنام توافق کرده اند که همکاری های خود را در زمینه های دفاعی و امنیتی تقویت کنند. دولت ویتنام روز شنبه 21 مهر اعلام کرد که هر دو کشور همچنین توافق کردند که روابط اقتصادی خود را تشدید کنند. چین قول داد که بازار خود را به روی محصولات کشاورزی ویتنام باز کند، در حالی که ویتنام سرمایه گذاری چین را تسهیل می کند.

اسپوتنیک چین:

دوشنبه 23 مهر ـ ویتنام از تلاش های ایالات متحده برای کشاندن این کشور به درگیری های منطقه بمنظور مقابله با چین فاصله گرفته است. افزایش تعامل بین چین و ویتنام ضربه ای به استراتژی ایالات متحده و متحدانش برای مهار چین در دریای چین جنوبی است.

بدلیل تغییرات بنیادین بین المللی بدنبال عدم تمایل کشورهای مترقی جهان به تحمل سیاستهای تک قطبی غرب به سرپرستی ایالات متحده و افزایش فزاینده قدرت سیاسی و اقتصادی «جنوب جهانی» به رهبری چین، رقابت استراتژیک بین چین و ایالات متحده در دریای چین جنوبی نیز در حال تشدید است، به همین دلیل چین به شدت روابط خود را با شرکای کلیدی «آسه آن» تقویت می کند. در این رابطه توسعه همکاری اقتصادی پایه و اساس سیاست دو کشور همسایه و هم مرام چین و ویتنام برای افزایش حسن همجواری و دوستی در منطقه است.

ویتنام در دریای چین جنوبی این کشور از سیاستهای مداخله جویانه غرب به رهبری ایالات متحده حمایت نمی کند و برای حفظ صلح منطقه ای با چین همکاری می کند. این یکی از نتایج مهم سفر «نخست وزیر چین لی چیانگ» به ویتنام است که اهمیت تاریخی و بین المللی دارد.

نخست وزیر چین و رئیس جمهور ویتنام شنبه شب 21 مهر در دیدار خود بر اهمیت ثبات در این منطقه مهم استراتژیک تاکید کردند. رسانه های دولتی ویتنام گزارش دادند که سورین به مقامات مربوطه دستور داده است تا فعالانه به دنبال روش ها جدید  و راه حل های موثر برای نظارت و گسترش بهتر روابط فی ما بین و حل اختلافات بر سر «مسئله دریای چین جنوبی» باشند.

نخست وزیر چین گفت مایل است با رفقای ویتنامی برای اجرای «اجماع مهم» بعنوان نتیجه تصمیمات رهبران ارشد دو حزب کمونیست و دو کشورهمسایه همکاری کند. دو ماه پیش رهبران دو کشور، شی جین پینگ، رئیس جمهور چین و لین تائو در پکن دیدار کردند و توافق کردند که رابطه دو کشور همسایه را تقویت کرده و بویژه اختلافات دریایی بین دو کشور را فعالانه حل کنند. مسئولین سیاسی دو کشور تاکید می کنند که اختلافات تاریخی موجود از طریق مشورت های دوستانه به درستی مدیریت شده و به طور مشترک صلح و ثبات دریایی در منطقه حفظ شود.

لی چیانگ، نخست وزیر چین در اجلاس سران شرق آسیا همچنین روز جمعه20  مهر، خواستار گفتگو و مشورت بین ویتنام و سایر کشورهای ذینفع شد و استدلال کرد که این تنها راه حل اختلافات بر سر دریای چین جنوبی است. وی در عین حال تاکید کرد که کشورهای ذیربط خارج از منطقه نیز باید به تلاش های مشترک چین و کشورهای منطقه برای حفظ صلح و ثبات در دریای چین جنوبی احترام بگذارند و از آن حمایت کنند. او به وضوح نه تنها به ایالات متحده، بلکه به ژاپن، استرالیا، نیوزیلند، کانادا و فرانسه نیز اشاره می کرد. رزمایش های نظامی مشترک در دریای چین جنوبی بین این کشورها و فیلیپین باعث افزایش تنش ها در منطقه و تشدید درگیری با چین شده است.

«مذاکرات هانوی» جهت گیری سیاست خارجی ویتنام را که در نشست پکن در ماه اوت بیان شد، تأیید کرد و بوضوح نشان داد که ویتنام از تلاش های ایالات متحده برای کشاندن این کشور به درگیری های منطقه بمنظور مقابله با چین فاصله گرفته است. در همین رابطه، لی چیانگ، نخست وزیر چین در دیدار با «تران تان مین»، رئیس مجلس ملی ویتنام، گفت که چین مایل به تقویت همبستگی و همکاری با ویتنام و همکاری با یکدیگر برای مقابله با چالش های خارجی است.

 «چن شیانگ میائو»، محقق همکار در «موسسه مطالعات دریای چین جنوبی»، در مصاحبه ای با خبرگزاری اسپوتنیک روسیه بر این نکته تأکید کرد:

توسعه روابط چین و ویتنام تاکنون علاوه بر مشکلات داخلی با مشکلات زیادی روبرو بوده است و مهمتر از آن، چالش های خارجی است. چالش های خارجی عمدتا شامل دخالت ایالات متحده و غرب و همچنین نفوذ سایر مدعیان «آسه آن» در دریای چین جنوبی است.

همکاری ایالات متحده و ویتنام بیشتر در زمینه امنیت، با تعاملات سیاسی و دیپلماتیک مکرر متمرکز بوده است و نقاط روشن کمی در همکاری های اقتصادی و تجاری وجود دارد. همکاری در زمینه امنیت نظامی یک مشکل ایجاد می کند، یعنی در چارچوب «استراتژی هند و اقیانوس آرام»، ایالات متحده ویتنام را به عنوان یک مهره مهم در رقابت همه جانبه با چین می داند، به این امید که با حمایت از ویتنام، از مسائل دریایی برای مهار چین استفاده کند. ایالات متحده همچنین ویتنام را به عنوان یک شبه متحد بالقوه مهم ارزیابی می کند و می کوشد تا این کشور را در دایره کوچک متحدین منطقه ای خود حفظ کند.

فام مین چین، نخست وزیر ویتنام، در جریان گفتگو با نخست وزیر چین گفت که توسعه روابط با چین اولویت اصلی و انتخاب استراتژیک حزب و دولت ویتنام است. او گفت که چین تنها کشوری است که همه اولویت های سیاست خارجی ویتنام را گرد هم می آورد.

در این رابطه دیمیتری موشاکوف، مدیر مرکز مطالعات آسیای جنوب شرقی، استرالیا و اقیانوسیه در موسسه مطالعات شرقی آکادمی علوم روسیه، در مصاحبه ای با خبرگزاری اسپوتنیک خاطرنشان کرده که سیاستهای جدید اتخاذ شده توسط ویتنام یک سیگنال قوی برای ایالات متحده است.

کارشناس دیمیتری موشاکوف گفت: «تغییرات اخیر پرسنل در رهبری ارشد ویتنام به وضوح نشان دهنده تمایل ویتنام برای توسعه و تقویت روابط با چین و حفظ رژیم موجود است. مذاکرات هانوی عامل اصلی تغییرات سیاسی استراتژیک در ویتنام است. پیش از آن و قبل از انتخاب رئیس جمهور جدید در ویتنام نیروهای طرفدار آمریکا در ویتنام که توسط ایالات متحده هدایت شده بودند، برای به اصطلاح «انتقال دموکراتیک» آماده می شدند و به سیستم چند حزبی پایبند بودند اما نتوانستند بر سیاستهای رئیس جمهور سورین تأثیر بگذارند. این روند قبل از هر چیز به توسعه روابط سنتی حزبی، از جمله در چین مربوط می شود. روابط بین احزاب کمونیست مهمترین عنصر در روابط بین کشورها است و ایالات متحده هرگز چنین روابطی با ویتنام نخواهد داشت. رهبران جدید ویتنام بر گسترش رابطه با چین تمرکز کرده اند و به این نتیجه رسیده اند که بهترین اقدام ادامه توسعه روابط با چین به عنوان بزرگترین شریک تجاری در منطقه و جهان است. این تصمیم استراتژِیک فصل جدیدی را مابین دو کشور هم مرام و همسایه می گشاید. آنها درک می کنند هدف ایالات متحده تبدیل ویتنام به یک متحد نیابتی در مقابل چین است که عاقبتی جز تباهی وجنگ برای ویتنام باقی نخواهد گذاشت.

این اولین سفر لی کیانگ به ویتنام از زمان روی کار آمدن او در مارس سال گذشته و اولین سفر نخست وزیر چین به ویتنام در 11 سال گذشته است. چن شیانگ میائو کارشناس امور سیاسی در چین خاطرنشان کرد که نتایج مذاکرات هانوی در راستای پیشینه کلی توسعه روابط بین دو کشور است.

«از نظر تاریخی، روابط چین و ویتنام پیچ و خم هایی را تجربه کرده است و پس از بازگشت به حالت عادی در دهه 90، مبادلات و همکاری بین دو طرف در زمینه های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، نظامی و سایر زمینه ها به طور فزاینده ای نزدیک شده است. هنگامی که شی جین پینگ، دبیر کل سال گذشته از ویتنام بازدید کرد، چین و ویتنام برای ایجاد یک جامعه استراتژیک مهم چین و ویتنام با آینده مشترک به اجماع رسیدند که مرحله جدیدی را در روابط دوجانبه رقم زد. علاوه بر تعمیق بیشتر همکاری های اقتصادی، تجاری و مردمی، دو کشور در سال جاری همچنین «توافق کردند که دو خط تلفن نظامی نیز ایجاد کنند» و در عین حال یک سری مشورت ها و گفتگوهای مثمر ثمر را در مورد مسائل دریایی برگزار کردند. من معتقدم که در آینده، دو کشور به حرکت خود در جهت حرکت مثبت فعلی ادامه خواهند داد.»

مهم است که در آستانه انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا، توافقی در پکن در مورد تقویت روابط سیاسی و توسعه همکاری های اقتصادی حاصل شد. کارشناس روسی دیمیتری موشاکوف می گوید که توسعه روابط چین و ویتنام دلایل ویژه خود را دارد و تحت تأثیر خارجی قرار نمی گیرد.

«نخبگان سیاسی ویتنام که با چین روبرو هستند نیز نقش و اهمیت ایالات متحده در صادرات و درآمد ویتنام را کاملا درک می کنند. باید توجه داشت که "ایالات متحده 10 تا 12 میلیارد دلار صادرات به ویتنام دارد، در حالی که ویتنام 90 میلیارد دلار به ایالات متحده صادرات دارد. بنابراین، ویتنام به سیاست تعادل بین چین و ایالات متحده ادامه خواهد داد، اما به دلیل تشدید تضادها و رقابت بین چین و ایالات متحده، انجام این کار برای ویتنام دشوارتر می شود. هر کسی که در ایالات متحده پیروز شود، موج جدیدی از فشار بر ویتنام را اعمال خواهد کرد. و تلاش برای جدائی ویتنام از چین حتی بیشتر خواهد شد. از این نظر، نتیجه مذاکرات هانوی پایه و اساس توسعه روابط بین دو کشور را بنا نهاده است که از اهمیت مضاعف برخوردار است."

این موارد شامل موضوع اختلافات بین چین و ویتنام بر سر قلمرو دریای چین جنوبی است. کارشناسان چن شیانگ میائو خاطرنشان کردند که ایالات متحده از این امر برای منافع خود استفاده خواهد کرد.

چن شیانگ میائو، کارشناس گفت: «مسئله دریای چین جنوبی در روابط چین و ویتنام به دلیل مداخله ایالات متحده پیچیده تر و تأثیرگذارتر خواهد شد.»

علاوه بر این، ایالات متحده همچنین تلاش کرده است تا پای ویتنام را به تعدادی از چارچوب های اقتصادی منطقه ای که بر آنها تسلط دارد و بر آنها تأثیر می گذارد، مانند IPEF و CPTPP بکشاند. به ویژه، ایالات متحده همچنین در تلاش است تا ویتنام را در زنجیره تامین غرب، از جمله نیمه هادی ها، ادغام کند، که چالش های خاصی را برای همکاری های اقتصادی و تجاری چین و ویتنام نیز به همراه خواهد داشت. ایالات متحده همچنان به حمایت و اغراق در چالش های امنیتی چین در برابر ویتنام ادامه می دهد که منجر به افزایش احساسات ناسیونالیستی ضد چینی در ویتنام است و تاکنون شبیه یک بمب ساعتی بزرگ علیه روابط کلی چین و ویتنام عمل کرده است.

چین بزرگترین شریک تجاری ویتنام و منبع مهمی از واردات تولیدی ویتنام است. بر اساس منابع متعدد، حجم تجارت دوجانبه در سه ماهه اول سال 2024 نسبت به مدت مشابه در سال 2023 با 21 درصد افزایش به 148 میلیارد دلار رسیده است. سال گذشته، 10 توافقنامه در هانوی امضا شد که شامل همکاری کشاورزی، پرداخت های فرامرزی نوع کد QR و سایر زمینه ها بود. هر دو طرف همچنین سندی را در مورد تعمیق همکاری ها در زمینه راه آهن و مخابرات فرامرزی امضا کردند.

چین در حال حاضر به ویتنام کمک می کند تا راه آهن «لائوس کای-هانوی-هایفونگ» را مدرن سازی کند. شهر «لائو کای» در شمال غربی ویتنام واقع شده است، که هم مرز با شهر «هکو» چین است. چین همچنین به آماده سازی مطالعات امکان استقرار دو خط راه آهن استاندارد دیگر، لانگ سون - هانوی و مونگ کای - هالونگ - هانوی کمک کرده است. لانگ سون و مونگ کای نیز شهرهایی هستند که در ویتنام با چین هم مرز هستند و خط آهن مونگ کای به پایتخت ویتنام در امتداد منطقه توسعه اقتصادی خلیج بیبو کشیده می شود.

ویتنام بزرگترین شریک تجاری چین در «آسه آن» است و تقویت روابط تجاری دوجانبه بخش مهمی از ایجاد منطقه تجارت آزاد چین و آسه آن3  و اجرای مشارکت اقتصادی جامع منطقه ای است. در جریان اجلاس آسه آن در لائوس، چین و آسه آن توافق کردند که امضای سند جدید FTA و اجرای این پروژه را تسریع کنند.

https://sputniknews.cn/20241014/1062045550.html

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

        پیج فیسبوک راه توده