|
سیاوش کسرایی
متولد۱۳۰۵ در اصفهان بود. سال چندانی نداشت که به همراه خانواده به تهران
آمد.
در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران هم دوره زنده یاد داریوش فروهر
شد. هر یک به راه خویش رفتند. فروهر پایه گذار "پان ایرانیسم" شد و پس از
انحراف این جریان سیاسی از آن جدا شده و حزب ملت ایران را پایه گذاری کرد
که تا قتل ناجوانمردانه اش در جمهوری اسلامی دبیرکل این حزب بود. سیاوش
کسرائی در همان سالهای پرالتهاب سیاسی عضو حزب توده ایران شد و سروده هایش
در مطبوعاتی حزبی منتشر شد. مرتضی کیوان، هوشنگ ابتهاج و سیاوش کسرائی هر
سه از آموختگان مکتب نیما بودند و تا نیما در حیات بود با او دیدارهای منظم
داشتند. از عکس های تاریخی این دوران، عکسی که علاوه بر این سه، شاملو و
توللی نیز در کنار نیما نشسته اند. سالهای پس از کودتای 28 مرداد تا انقلاب
بهمن 57، سالهای تحمیل انزوا به کسرائی توسط رژیم شاه بود، گرچه او درهمین
دوران حماسه "آرش کمانگیر" را ساخت و در آغاز دهه 1350 درباره جنبش چریکی و
در غم از کف رفتن شورهای انقلابی در خیابان ها و خانه های تیمی اشعاری ساخت
که مجموعه آن، از سوی حزب توده ایران در مهاجرت با نام "به سرخی آتش به طعم
دود" منتشر شد و به داخل کشور برای توزیع انتقال یافت. اشعار این دفتر اغلب
از رادیو پیک ایران که رادیوی حزب توده ایران بود به مناسبت های مختلف پخش
می شد اما نه بنام سیاوش کسرائی، بلکه با نام مستعار "شبان بزرگ امید".
کسرائی از به جان کوشان کانون نویسندگان ایران بود و یار جدا نشدنی زنده
یاد به آذین. در دوران انقلاب، کسرائی را می توان یگانه شاعر لحظه لحظه های
انقلاب دانست. مجموعه شعرهای این دوران او خود تاریخ انقلاب به شعر است.
میدان ژاله و تظاهرات تاسوعا و عاشورای سال 57 که مردم به جای کوبیدن بر سر
و روی خود مشت حواله دربار شاهنشاهی کردند، الهام بخش دو شعر بلند کسرائی
در همین ارتباط است. او هم در میدان ژاله بود و فاجعه کشتار مردم را به چشم
دید و هم در راهپیمائی تاسوعا و عاشورا میدان فوزیه سابق و امام حسین کنونی
را تا میدان آزادی پا به پای مردم طی کرد و طرح شعر این راهپیمائی را از
حوالی پل چوبی در خیابان انقلاب ریخت.
پس از یورش دوم به حزب توده ایران در سال 1362 کسرائی ناچار به جلای وطن شد
. ابتدا به افغانستان و پس از چند سال به اتحاد شوروی (مسکو). پس از فاجعه
فروپاشی از مسکو به کشور اطریش نقل مکان کرد و در فاصله ای کوتاه، در جریان
یک عمل جراحی قلب در "وین" پایتخت اطریش چشم برجهان فرو بست و در گورستان
مرکزی وین (بخش هنرمندان) به خاک سپرده شد.
از راست به چپ: هوشنگ ابتهاج، سیاوش کسرایی، نیما
یوشیج، احمد شاملو، مرتضی کیوان |
