بجای توهم پراکنی و رویاپروری
اجازه دهید
اسناد
سخن بگویند
پیرامون
مشی و سیاست حزب توده ایران در برابر انقلاب 57، دولت موقت مهندس بازرگان و شکل
گیری جمهوری اسلامی، هستند کسانی که به زعم خویش هرآنچه را می پسندند می گویند؛ و
اغلب نیز غیر مستند و بی ارتباط با واقعیات لحظه به لحظه جامعه و انقلاب ایران و یا
بدون در نظر داشتن فعالیت آزاد و قانونی احزاب، از جمله حزب توده ایران.
در همین ارزیابی هاست که امروز کسانی به تقلید از افسانه پردازانی که بر سر مناسبات
اولیه حزب توده ایران و دولت محمد مصدق چند ده سال پس از کودتای 28 مرداد داستان
سرایی کرده و می کنند، مدعی مخالفت حزب توده ایران با دولت بازرگان اند. هستند
کسانی ( و با کمال تاسف حتی در میان توده ای هایی که کمتر در صحنه عمل حضور داشته
اند و یا زحمت مطالعه اسناد را به خود داده اند) که کوشش تاریخی حزب ما برای تدوین
یک قانون اساسی مترقی در جمهوری اسلامی را فراموش کرده اند. آن ها فراموش کرده اند
که حزب توده ایران در چه شرایطی به مقابله با تلاش های چپ روها و چپ نما های خواهان
برپایی یک شبه حکومت شوراها وارتجاع هوادار حفظ همان قانون اساسی شاهنشاهی( نه حتی
مشروطه) رفت. درهمین طیف هستند کسانی که به ناحق حزب توده ایران را مدافع بی سر
وصدا و یا خاموش "ولایت فقیه" معرفی می کنند و یا جمهوری اسلامی کنونی را با جمهوری
اسلامی سال های 58 و 59 که حزب ما از آن دفاع می کرد یکسان معرفی می کنند. و یا
فراموش می کنند که حزب ما نه تنها کوشید با دولت مهندس بازرگان زبان مشترک اما متکی
به شرایط برخاسته از انقلاب داشته باشد، بلکه در دوران ریاست جمهوری ابوالحسن بنی
صدر نیز با وی و اطرافیا نش در تماس، دیدار و مکاتبه قرار داشت و آنچه را به صلاح
می دانست با وی و اطرافیانش در میان می گذاشت. نامه های سرگشاده ای که به مهندس
بازرگان و بنی صدر در این دوران نوشته شده، اسناد انکار ناپذیر حزب توده ایران است.
وقتی امروز از ضرورت حاکمیت قانون در ایران صحبت می شود، یا وقتی که نسبت به سلطه
بازهم بیشتر ارتجاع مذهبی و خطر دیکتاتوری سرمایه داری تجاری و انگلی در جامعه سخن
گفته می شود، بسیار بی انصافی است اگر فراموش شود که مشی و سیاست حزب توده ایران در
همان سال های اول تاسیس جمهوری اسلامی به جای جنگ در ترکمن صحرا و کردستان، به جای
رویاپروری و تقویت عملی عقب مانده ترین و خطرناک ترین بخش های حاکمیت، همین مسایل
بوده است. مسایلی که اکنون به عنوان اصلاحات در جامعه ایران مطرح است. کسانی که ما
را متهم به عدم همکاری با دولت بازرگان می کنند، فراموش می کنند که در کردستان چه
نقشی داشتند و برای جلوگیری از این نقش و تقویت عقب مانده ترین و خطرناک ترین لایه
های حکومتی، چگونه حزب توده ایران کوشید در کنار دولت بازرگان از جنگ در کردستان
جلوگیری کند. همکاری با هیات سه نفره دولت و شورای انقلاب ( که زنده یاد داریوش
فروهر در آن حضور داشت) بخشی از همین تلاش است.
ما هرگز نمی گوئیم و مدعی هم نیستیم که تمام کوشش های حزب توده ایران در صحنه سیاسی
آن دوران بی عیب و نقص و عاری از زیاده روی در این و یا آن بخش و یا کم توجهی به آن
و یا این عرصه بوده است، اما هر انسان عادل و با انصافی وقتی این مشی را در مجموع و
کلیت آن و مستند به اسناد و شرایط روز بررسی می کند، نمی تواند به نتیجه ای جز این
برسد که حزب توده ایران در آن دوران دقیق ترین مشی را اتخاذ کرد و اگر فرصت یافته
بود تا این مشی را به سیاست واحد نیروهای سیاسی درون و بیرون حاکمیت تبدیل کند، به
دشواری می شد تصور چنین روزهائی را کرد که اکنون در آن هستیم.
برپایه این نظر و شناخت است که در این بخش از تلاش برای انتشار اسناد حزبی و
جلوگیری از فراموشی آن ها و جایگزین شدن شایعات به جای واقعیات، تصمیم گرفتیم
سرمقاله های مهم و سیاسی روز حزب توده ایران در ارگان مرکزی حزب( برای دورانی
"مردم" و در دورانی دیگر "نامه مردم" ) را منتشر کنیم. این کوشش از آن رو که مستلزم
تایپ دوباره کلیه این سرمقاله ها با کامپیوتر، غلط گیری و انطباق کامل آن ها با متن
اصلی است، تلاشی است وقت گیر و دشوار، اما آن ها که دست همت به کمر زده اند تا
خاکستر زمان را کنار زده و اجازه دفن شدن واقعیات را ندهند به راه خود ادامه خواهند
داد. شما نیز می توانید به این کارزار بپیوندید، هرکس به اندازه اعتقاد و ایمان و
آگاهی خود و هرکس به اندازه وقت و انرژی و توان او!
آنچه دراین بخش می خوانید مهم ترین سرمقاله های ارگان مرکزی حزب در مقاطع حساس
دوران فعالیت قانونی و علنی حزب توده ایران در سال های پس از پیروزی انقلاب است.
با توجه به شرایط امروز ایران و گذشت زمان عناوین جدید برای مقالات انتخاب کرده ایم ولی متن مقالات عینا از «مردم» و «نامه مردم» نقل شده است.
- از گزارش هیئت سیاسی به هفدهمین پلنوم (وسیع) کمیته مرکزی حزب توده ایران
- حـزب تـوده ایران و قانون اساسی
- حزب توده ایران و آزادی های دمکراتیک
- حزب توده ایران و مجلس خبرگان
- نامه های سرگشاده حزب توده ایران به مقامات جمهوری اسلامی ایران
- حزب توده ایران و قانون مطبوعات
- حزب توده ایران و مسایل اجتماعی، اقتصادی
- حزب توده ایران و جنگ ایران و عراق