ده ها کشور جهان در آستانه ورشکستگی
«نی زاویسیمایا گازتا»، بلومبرگ
برگردان: ا. م. شیزلی
بحران برای وارد آوردن ضربات تازه به سیستم
اقتصادی آماده می شود. ده ها کشور جهان هر لحظه می توانند انصراف خود را از
پرداختهای دولتی اعلام کنند که، بی شک، تأثیر خود را بر همه جهان و بدون
استثنا بر روسیه خواهد گذاشت. بنوشته روزنامه «نی زاوی سیمایا گازتا»،
دیروز آژانس بلومبرگ با استناد به نماینده دولت آرژانتین اعلام کرد که
بوئنس- آیرس در مورد پرداخت پیش از موعد بدهی ۷/٦ میلیارد دلاری خود به
طلبکاران کلوب پاریس تجدید نظر کرده است. این مقام دولتی افزود: بازپرداخت
بدهی های دولتی تا آغاز خروج اقتصاد جهانی از بحران حاضر ”به سختی امکان
پذیر است“.
تصمیم دولت مبنی بر پیش پرداخت این بدهی را در اوایل ماه سپتامبر سال
گذشته، کریستینا فرناندس د کیرشنر، رئیس جمهور آرژانتین اعلام کرد. تسویه
بدهی، از ذخیره ۱/٤۷ میلیاردی دولت در نظر گرفته شده بود، که بنا به اعتراف
نماینده دولت، انجام این کار در شرایط بحران اقتصادی جهان یک ”اشتباه بزرگ“
بشمار می آید.
انصراف از تسویه پیش از موعد بدهی- ناگواری روشنی در متن وضعیت عمومی
اقتصاد آرژانتین به حساب می آید. جمع بدهی این کشور به وام دهندگان خارجی
٩۵ میلیارد دلار می باشد که موظف است با احتساب اصل بدهی و درصد آن، مجموعا
٢۱ میلیارد دلار در سال ٢۰۰٩، پرداخت نماید. در همین رابطه، خطر نکول
آرژانتین که، طبق شاخص JP Morgan EMBI+ تقریبا ۱٦۰۰ واحد پایه ارزیابی می
شود، با احتمال بالای ورشکستگی منطبق است.
ناتوانی در بازپردخت بدهی، نه تنها آرژانتین، که حتی بسیاری از کشورهای
دیگر را نیز تهدید می کند. ناتوانی در پرداخت بدهی ها عملا در اکوادور
واقعیت یافت. این کشور در اواسط ماه دسامبر از تأدیه درصد قرضهای خارجی که
باید تا سال ٢۰۱٢ تسویه کند، با استناد به وجود تخلفات در دستورالعمل
تعهدات قرضی، امتناع کرد. کارشناسان، چنین تصمیمی را با این مسئله، که
اکوادور پولی برای پرداختن بدهی اش ندارد، مرتبط می دانند.
ورشکستگی فقط کشورهای آمریکای لاتین را تهدید نمی کند. تحلیلگران صندوق بین
المللی پول، بانک جهانی بازسازی و توسعه، آژانس بلومبرگ، مریل
لاینچ(Merrill Lynch) و فیچ(Fitch)، اوکرائین را که موظف به پرداخت ٨/۱
میلیارد دلار در سال جاری است، در ردیف اول لیست کشورهای ناتوان در
بازپردخت بدهی ها وارد کرده اند. آرژانتین در ردیف دوم و پس از آن، به
ترتیب کشورهای فیلیپین، مالزی، تایلند و کلمبیا قرار گرفته اند. این مشکل
در اروپا، علاوه بر اوکرائین، گریبان مجارستان، لیتوانی و ترکیه را نیز
خواهد گرفت.
روزنامه انگلیسی تلگراف(The Telegraph)، با استناد به سند سرّی کمیسیون
اروپا تأئید می کند، که حجم دارائی های فعال مرتبط با بانک اروپا، در مجموع
خود به رقمی بیش از ۱٨ تریلیون یورو سر می زند. این روزنامه می نویسد: همه
آنها «سمی» نیستند، اما مجموع آنها می تواند ٤٤ درصد تراز کل حساب بانکهای
اروپائی را شامل گردند. مقامات اروپائی هشدار می دهند که، تلاش برای رهائی
و یا حذف کردن دارائی های مورد مناقشه، فقط اوضاع را وخیم تر می سازد.
وضعیت روسیه که جایگاه سوم را در میزان موجودی ذخیره ارزی طلا در جهان
احراز میکند، با در نظر گرفتن پرداخت خارجی آن در سال ٢۰۰٩، که مجموعا ۱٤۱
میلیارد دلار، شامل ٩/٢٣ میلیارد دلار بهره آن می باشد، آنچنان که دیده می
شود، چندان هم محکم نیست. ٩/۰ این قرض ها، وامی است که شرکت های خصوصی
گرفته اند. اگر دولت بخواهد از ورشکستگی و ناتوانی آنها در اجرای قراردادها
جلو گیر کند، باید دیون این شرکتها را نیز از حساب ذخیره ارزی طلا پرداخت
نماید.
ارزیابیهای کارشناسان مستقل، فعلا با خوشبینی همراه است. اولگا بلنکایا،
معاون رئیس اداره بررسی و تحقیات کمپانی ”سولینک“ (Sovlink) می گوید: حجم
قرضهای خارجی دولت روسیه ــ ٤٤-٤۰ میلیارد دلار- از مجموع ۵٤۰ میلیارد
دلاری که تضمین کرده است، چندان هم زیاد نیست. بگفته بلنکایا، لیکن با در
نظر گرفتن اعتبارات بین المللی دریافتی توسط شرکتهای دولتی به ٢۰۰ میلیارد
دلار می رسد که ”دولت پرداخت آن را در مقابل وام دهندگان خارجی تضمین کرده
است“.
بنا به گفته سرگئی آلکساشنکو، معاون اول سابق رئیس بانک مرکزی روسیه، همین،
که روسیه اکنون قرض داخلی و یا خارجی بزرگی ندارد، با خطر ورشکستگی مواجه
نیست. در عین حال ناتوانی در پرداخت قرض ها که برخی کشورهای رو به رشد
اعلام می کنند، می تواند روسیه را نیز با کاهش جاذبه های سرمایه گذاری که
در گروه کشورهای توسعه یافته جای می گیرد، تحت شعاع خود قرار دهد.
٤ اسفند ماه ۱٣٨۷
راه توده 216 09.03.2009