راه توده                                                                                                                                                          بازگشت

 

نگاهی به سابقه "ناتو"
اگر جنگی در پیش نیست
چرا ناتو را گسترش می دهند؟
ترجمه و تدوین- آذرفریتاش

 

در سال 1947 توافقنامه ای به نام "دانکر یک" بین بریتانیا وفرانسه در مقابل تهاجم احتمالی آلمان منعقد شد. درسال1948سه کشور هلند؛ بلژیک و لوکزامبورگ به این توافقنامه پیوستند. در اواخر همین سال این پنج کشور سازمان دفاع مشترک غرب را تشکیل دادند که امریکا در آن جائی نداشت. هدف این سازمان دفاع مشتر ک غرب نه در برابر خطر اتحاد شوروی، بلکه در مقابل آتش افروزی دوباره آلمان بود.
درچهار مارس 1949 دولت امریکا پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) برای مقابله با اتحاد شوروی و دفاع از مرزهای جدید تقسیم شده در اروپای بعد از جنگ دوم جهانی تاسیس کرد و از کشورهای اروپایی خواست که به آن بپیوندند. در نتیجه پیمان دفاعی مشترک غرب منحل شد.
طبق ماده پنج اساسنامه ناتو، کشورهای عضو ناتو به این توافق رسیدند که در صورت حمله نظامی علیه یک یا چند کشور عضو ناتو در اروپا و در امریکای شمالی برای دفاع از منافع جمعی به مقابله با ان بر خیزند.
سرمایه داری امریکا و اروپا بدنبال پیروزی اتحاد شوروی و دیگر کشور های آزاد شده از اسارت فاشیسم در بخش شرقی اروپا و سمت گیری سوسیالیستی آنها؛ جنبشهای رهای بخش که در این زمان که راه رشد غیره سرمایه داری اتخاذ کرده بودند، تلاش جدیدی را برای تدوین یک سیاست و استراتژی جدیدی برای ناتو شروع کردند. دولت امریکا که در آن زمان تنها عضو ناتو بود که مجهز به سلاح اتمی بود توانست سیاست خود را به دیگر اعضای ناتو تحمیل کند. امریکا که مایل نبود دیگر اعضای ناتو سلاح هسته ای داشته باشند، اولین برخود را با دولت فرانسه بر سر پروژه های اتمی این کشور شروع کرد. این مسئله منجر به خروج نیروهای نظامی فرانسه از ناتو در سال 1966 به دستور شارل دوگل شد.
سرانجام، دولت امریکا موفق شد سیاست نظامی خود را به ناتو تحمیل کند و زیر پوشش مقابله با خطر شوروی سیاست جنگ سرد را در دستور روز سیاست ناتو قرار دهد.
سیاست جنگ سرد از طرف امریکا و ناتو اتحاد شوروی و کشورهای سوسیالیستی را وادار به مقابله با ناتو کرد. در14 ماه مه 1955 اتحاد شوروی و هفت کشور اروپای شرقی - آلبانی؛ آلمان شرقی؛ بلغارستان؛ چکسلواکی؛ رومانی؛ لهستان و مجارستان پیمان نظامی ورشو را امضا کردند. این پیمان در مقابله با ناتو و استراتژی جنگ سرد تصویب شد. در این پیمان که تا سال 1991 ادامه داشت، کشورهای عضو متعهد شدند در صورت حمله به یک و یا چند کشور عضو پیمان ورشو به مقابله برخیزند. همچنین امضاکنندگان پیمان ورشو متعهد شدند در امور داخلی یکدیگر مداخله نکرده و به استقلال و حاکمیت ملی یکدیگر احترام بگذارند.
با شدت گرفتن دخالت های کشورهای سرمایه داری و امریکا در امور داخلی کشورهای جهان تضاد بین کشور های سرمایه داری و اتحاد شوروی و دیگر کشور سوسیالیستی اروپای شرقی موجب اوج گرفتن جنگ سرد شد. جنگ در ویتنام، لائوس و کامبوج و همچنین دخالت در امور داخلی کوبا ارثیه گذشته نظام سرمایه داری و سیاست ناتو و دولت امریکا در مقابله با این خلق ها بود. تاریخ شاهد نتایج فاجعه بار این سیاست است.
اکنون سیاست جدید کاخ سفید و ناتو با دخالت در امور داخلی افغانستان و عراق نمونه های مجسم این استراتژی جنگ طلبانه امریکا وغرب است. ناتو این سیاست جنگ طلبانه را به نمایش می گذارد. به همین دلیل شاهد فشار افکار عمومی کشورهای عضو ناتو به دولت های این کشور ها برای جدائی از ناتو می باشیم. هزینه سنگین این ماشین جنگی بر روی دوش مردم کشورهای اروپا سنگینی می کند. مردم این کشورها، یکی بعد از دیگری با حضور نیروهای نظامی کشورشان در ناتو به مخالفت بر می خیزند که بارز ترین نمونه آن در هفته های اخیر در کشور هلند روی داد. این مسئله نگرانی امریکا و ناتو را تشدید کرده است. جورج بوش در سخنرانی اجلاس کشورهای عضو پیمان ناتو در بخارست در آوریل 2008 خواستار عضویت کشور آلبانی؛ کرواسی و جمهوری مقدونیه در ناتو شد. کشورهائی که پس از فروپاشی اتحاد شوروی شکل گرفته اند. او گفت: "حلقه آزادی باید گسترش یابد و کشور های جدیدی را در اروپا در بر گیرد".و سپس اضافه کرد که گسترش ناتو به شرق اروپا و بالکان نباید باعث ناخرسندی و نگرانی روسیه شود. گسترش ناتو برای مقابله با تروریسم جهانی و دفاع از آزادی در برابر تهاجم کسانی است که وی آنان را دشمنان دمکراسی خواند.
این سیاست بعدها نیز علیرغم تغییر رئیس جمهور در امریکا دنبال شد و کشورهائی مانند لهستان و جمهوری چک و چند کشور دیگر اروپای شرقی را نیز شامل شد. مخالفتی که اکنون در کشورهای اروپائی بر سر نقش و عمل نیروهای نظامی ناتو درجریان است، در واقع حمله به این سیاست است. این درحالی است که امریکا و چند متحد نزدیک آن در پیمان ناتو همچنان بدنبال پذیرش عضویت کشورهای دیگری به ناتو و تشکیل ارتشی گسترده تر برای دخالت های نظامی در نقاط مختلف جهان اند.

راه توده 259 08.03.2010
 

بازگشت