چرا مخالفان ولایت آقای خمینی
یکباره طرفدار ولایت مطلقه خامنه‌ای شدند؟
تفاوت میان
"ولی فقیه" و "رهبر"

هفته گذشته آیت‌الله دستغیب، مرجع هوادار جنبش مردم، با اشاره به مباحث خبرگان رهبری یادآور شد که جایگاه علی خامنه‌ای در قانون اساسی جمهوری اسلامی جایگاه "رهبر"‌ است و نه ولی فقیه. به گفته وی، ولی فقیه و رهبری دو مقوله جداگانه است که گاه می‌تواند در یک تن جمع شود مانند آیت‌الله خمینی و گاه در افراد مختلف مانند شرایط کنونی که مجلس خبرگان علی خامنه‌ای را بعنوان رهبر برگزیده است. وی یادآور شد به همین دلیل که آقای خامنه‌ای شرایط ولایت فقیه را نداشت در ابتدای پس از درگذشت آیت‌الله خمینی، آیت‌الله اراکی بعنوان جانشین مذهبی وی و در واقع نقش ولی فقیه معرفی شد.

بحث در این مباحث فقهی البته در صلاحیت ما نیست و ما در آن دخالت نمی کنیم. ولی نکته جالب توجه اینجاست که در 20 سال گذشته راه توده شاید تنها جریان سیاسی کشور بوده که همواره و بطور موکد از عنوان "علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی"‌استفاده کرده و نه ولی فقیه جمهوری اسلامی. ما از بکارگیری اصطلاحاتی نظیر "رژیم ولایت فقیه" یا خطاب دادن علی خامنه‌ای تحت عنوان ولی فقیه جمهوری اسلامی خودداری کردیم نه بدلیل ملاحظات فقهی بلکه برمبنای یک درک سیاسی از وضع کشور و موقعیت علی خامنه‌ای. بنظر ما کسانی که لقب "ولی فقیه" را برای علی خامنه‌ای جعل کردند سه هدف داشتند و دارند:

1- با دادن یک عنوان مذهبی به علی خامنه‌ای به او مشروعیت مذهبی که در واقع فاقد آن است داده شود و در نتیجه بخشی از مردم دارای معتقدات مذهبی نتوانند انتقاد از او را بپذیرند و دچار تناقضات فکری و ایمانی بشوند؛

2- رهبری علی خامنه‌ای که در واقع گسست همه جانبه از رهبری آیت‌الله خمینی است، برعکس بعنوان تداوم آن و ادامه ولایت فقیه معرفی شود و یک مشروعیت سیاسی بواسطه پیوند با آیت‌الله خمینی برای وی ایجاد کنند؛

3- خاستگاه قانونی و انتخابی علی خامنه‌ای بعنوان رهبر در چارچوب قانون اساسی زیر سایه نظریه مذهبی کشف ولی فقیه قرار گرفته و بازخواست و حساب و کتاب از رهبر و عزل وی که در قانون اساسی وجود دارد عملا منتفی شود.

با این محاسبات بود که همه کسانی که در گذشته مخالف ولایت فقیه آیت‌الله خمینی بودند ناگهان طرفدار ولی فقیهی علی خامنه‌ای شدند و خامنه‌ای متقابلا موفق شد همه مخالفان خمینی را زیر چتر رهبری خود گرد آورد و برعکس همه یاران و شاگردان و وفاداران به خمینی را طرد و حذف و رد صلاحیت و در این اواخر زندانی و حبس و خانه نشین کند.

در اینسوی نیز هستند در اپوزیسیون کسانی که در دادن مقام ولی فقیه به علی خامنه‌ای اصرار دارند. اینان ولایت فقیه را حلقه اصلی حکومت می‌دانند که خود کشف کرده‌اند و برآنند که با حمله به ولایت فقیه مردم بیشتر با ماهیت مذهبی حکومت آشنا می‌شوند و یا بیشتر از مذهب دور می‌شوند یا خواهان "تحولات بنیادی" یعنی تغییر قانون اساسی یا برداشتن اصل ولایت فقیه از قانون اساسی می‌شوند. نتیجه این تصور همصدا شدن با ارتجاع داخل کشور و تکرار مکرر عنوان ولی فقیه برای علی خامنه‌ای و اصرار در دادن مشروعیت نداشته به اوست.

همان اندازه که نباید تصور کرد سخنان آیت‌الله دستغیب بر روی دار و دسته‌های حکومتی یا نمایندگان "مجلس خفتگان" اثری خواهد گذاشت و آنها را ولایت مطلقه علی خامنه‌ای منصرف خواهد کرد، دچار این خوش خیالی هم نباید شد که سخنان ما بر روی خفتگان خارج کشور اثری خواهد داشت که اگر چنین بود در این 20 سال اثری می‌داشت. سخنی اگر هست با آنانی است که بیدارند و آماده شنیدن یا لااقل فکر کردن و اندیشیدن.