راه توده                                                                                                                                                          بازگشت

 

گوشه هائی از تاریخ
مبارزات سیاسی درایران
روحانیون و حزب توده ایران
آیت‌ الله داریم
تا آیت الله !

وبسایت "تورجان" که عمدتا اختصاص به سرگذشت حوزه علمیه قم و روحانیون این حوزه دارد، اخیرا مطلب قابل توجهی را به ابتکار "علی اشرف فتحی" منتشر کرده است که اشاره به گوشه‌ای از تاریخ معاصر ایران است.
دراین مطلب آمده است:
برای گفتگویی درباره فعالیت‌های مرحوم آیت الله طالقانی در تهران، پس از دوسال دوباره مهمان حسین شاه حسینی (از رهبران کهنسال جبهه ملی ایران- راه توده) بودیم، و مگر می‌شود با حسین شاه حسینی هم صحبت شد و حرفی از برادران زنجانی (آیت الله سید ابوالفضل مجتهد زنجانی و آیت الله سید رضا فرید زنجانی) نشنید؟
شاه حسینی که معتمد و امین این دو فقیه مجاهد بوده است، در حالی که اشک در چشمانش حلقه زده بود گفت که پس از آنکه وارطان سالاخانیان که یک فعال سیاسی ارمنی عضو حزب توده بود زیر شکنجه وحشیانه کشته شد ولی حاضر به همکاری با کودتاگران نشد، از طرف آیت الله حاج آقا رضا زنجانی که مسؤول مالی آیت الله العظمی شیخ عبدالکریم حائری یزدی (مؤسس حوزه علمیه قم) و وکیل شرعی آیت الله العظمی میلانی بود، مأمور می‌شود که از وجوه شرعی، ماهیانه مبلغ ۱۵۰ تومان به خانواده وارطان پرداخت کند. وارطان را ما ایرانی‌ها با شعر معروف دوستش احمد شاملو می‌شناسیم. شاه حسینی هر ماه این مبلغ را به خانه وارطان می‌برده و به همسر و فرزندان خردسالش می‌داده است. این کمک هزینه به مدت ۲۹ سال، یعنی تا زمان رحلت آیت الله حاج آقا رضا زنجانی در ۱۴ دی ۱۳۶۲ پرداخت می‌شده است.
شاه حسینی می‌گوید که در مراسم ترحیم آیت الله زنجانی در مسجد ارک تهران، فرزندان جوان وارطان در حالی که صلیبی بر گردن آویخته بودند در حیاط مسجد برای دقایقی حاضر می‌شوند و چند روز بعد نیز همسر وارطان اصرار می‌کند که باید برای ادای احترام به رهبر نهضت مقاومت ملی،(پس از کودتای 28 مرداد این نهضت برای مقاومت در برابر کودتا بنیانگذاری شد- راه توده) بر سر قبر او در حرم حضرت معصومه (س) حاضر شود. شاه حسینی که متوجه حساسیت‌های حضور یک ارمنی در حرم بوده، با مرحوم آیت الله دکتر مهدی حائری یزدی مشورت می‌کند و ایشان نیز توصیه می‌کند که بدون هیچ سر و صدایی، همسر وارطان را محجبه به سر مزار مرحوم زنجانی در درون حرم ببرد.
شاه حسینی و همسر وارطان در اواخر سال ۶۲ بر سر مزار زنجانی ( که اکنون در کنار مزار آیت الله سید محمد شیرازی و در بخش زنانه حرم قرار گرفته) حاضر می‌شوند و همسر وارطان برای مدتی طولانی در حالی که چادرش را بر سرش کشیده بود زار زار گریه می‌کند، زمزمه‌هایی زیر لب می‌خواند و بدین گونه نسبت به محبت سی ساله این فقیه مجاهد شیعه نسبت به خانواده یک مبارز سیاسی ارمنی توده‌ای ادای احترام می‌کند. این فقط گوشه‌ای از عظمت شخصیت این دو برادر گمنام ولی اثرگذار تاریخ معاصر ماست که امیدوارم حق آنها بیش از اینها ادا شود.
-----------------------
این نوشته در نشریه «سحر» وابسته به انجمن اسلامی دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران منتشر شده است.
 

 

 

                راه توده 286    12 مهر ماه 1389
 

بازگشت