راه توده ـ گریز اروپایی ها از پرداخت مالیات به کلیساها

بازتاب مذهبی بحران اقتصادی و بیکاری

گریز اروپائی ها از

پرداخت مالیات به کلیساها

آنتوان كازانووا مسئول بخش مسایل مذهبی در حزب كمونیست فرانسه، به مناسبت سفر پاپ جدید به آلمان(زادگاه خود) و جنجال تبلیغاتی که در سراسر اروپا پیرامون این سفر و گرایش به مذهب به راه افتاد، نخستین اقدامات پاپ جدید و همچنین واکنش های واقعی جامعه آلمان در برابر کلیسا را در یک مصاحبه ارزیابی کرده است.

- دستگاه رهبری كلیسا اكنون دربرابر جنبشی قرار گرفته است كه خواهان عدالت، صلح، برابری انسانها و دمكراسی مشاركتی در همه عرصه های زندگی اجتماعی در سطح جهان و همچنین اروپا و حتی در داخل خود كلیسای مسیحی است. این خواست ها نزد جوانان، بویژه بسیار فراگیر است. پاپ ژان پل دوم این واقعیت را دریافت و بویژه در بخشی از سخنرانی های خود در دهه نود در مورد لیبرالیسم، توجه به فقرا و غیره آن را مطرح كرد. اما زمانی كه سخن برسر انطباق با نیازها و خواستهای جوانان است كلیسا همچنان در چارچوب یك نگاه هیرارشیك به نظام اجتماعی، به مناسبات با خدا در داخل كلیسا قرار دارد و در ان یك ساختار هرمی سلطه دارد كه حتی مجموعه كشیشان هم زیر دستور پاپ هستند. این تضاد همچنان باقیست و همه چیز نشان می دهد كه خطر تشدید ان با پاپ جدید بیشتر خواهد بود. پاپ جدید، یعنی همان كاردینال راتزینگر معروف را همه در آلمان به خاطر نقش او در دهه هفتاد برعلیه الهی دانان و كاتولیك هایی كه هدف خود را آزادی بیشتر انسانی قرار داده بودند می شناسند. بدون اینكه از نقش او در دهه هشتاد در مبارزه با الهیات رهایی بخش در امریكای لاتین سخن بگوییم. اما در نهایت همه چیز بستگی به فشار خواست های رهایی طلبانه دارد كه در سطح جهان و در خود كلیسا رشد می كند. راتزینگراكنون پاپ است و نه كاردینال و او دیگر نمی تواند این خواستها را نادیده بگیرد.

- بنظر می رسد سخنان اخیر او فرار به جلو، در سمت محافظه كاریست؟

- تا آنجا كه به پاسخ به خواستهای رشدیابنده جوانان و كاتولیك ها مربوط می شود عملا هیچ پیشرفتی نسبت به پاپ قبلی بدست نیامده است. اگر بخواهیم براساس رویكرد واتیكان به برخی مسایل اخیر نگاه كنیم مثلا نقش آن در شكست رفراندم مربوط به كمك به بارداری زنان در ایتالیا، درخواست برای قرار دادن صلیب در میدان های عمومی، فشار برای تصریح به ریشه مسیحی اروپا در قانون اساسی اروپا، یا عقاید او در مسئله برابری زن و مرد در كلیسا ... در همه این موارد ما بیشتر یك جنبش معكوس را می بینیم. مثلا سخنان اخیر پاپ خطاب به جوانان در مورد اینكه اجازه ندهید جامعه مصرفی شما را "فاسد" كند در حالی كه نگرانی جوانان امروز با توجه به حدت بحران اجتماعی بیشتر بیكاری و فقر است و نه اینكه مبادا زیاد از حد مصرف كنند.

كلیسا به حضور انبوه جوانان در مراسم استقبال از پاپ در آلمان افتخار می كند. اما آیا این خود به نوعی زنده نبودن كلیسا را پنهان نمی كند؟

- آنچه در آلمان می بینیم بسیار جالب توجه است. آنجا تعداد وفادران به كلیسا وسیعا كاهش یافته است. نه اینكه آنان كه از كلیسا جدا می شوند، آته ئیست و بی‌خدا می شوند. آنان همچنان به نیازهای روحی خود وفادار می نمایند. اما دیگر پاسخ به خواست‌های خود را در كلیسای كاتولیك و بخش وسیعی از كلیساهای پروتستان نمی یابند. حتی از این روند میتوان ارزیابی دقیقی داشت اگر به شمار كسانی كه روزبروز بیشتر مخالف پرداخت مالیات به كلیسا هستند توجه شود. مالیاتی كه در آلمان همچنان بدلیل عدم جدایی رسمی كلیسا و دولت پرداخت می شود. كاردینال آلمانی كارل لمان به احتمال قوی مسئله را درست دیده است وقتی می گوید: مخالفت فراگیر با پرداخت مالیات به کلیسا، نشانه بحران در كل جامعه است.