راه توده ـ دبیر اول دفتر سیاسی حزب کمونیست سوریه

دبیر اول دفتر سیاسی حزب كمونیست سوریه
دولت سوریه بر سر دو راهی
تسلیم امریكا یا تسلیم مردم

"ریاد التورك" دبیر اول شاخه ‌ای از حزب كمونیست سوریه بنام "دفتر سیاسی" است. وی اخیرا با روزنامه اومانیته گفتگویی در مورد اوضاع كنونی این كشور كرده است. در مقدمه این مصاحبه اومانیته وی را چنین معرفی می‌ كند:

ریاد التورك در سال 1931 در مركز سوریه بدنیا آمده است. بارها توسط مخابرات (اطلاعات) سوریه دستگیر و شدیدا شكنجه شد. دلیل نخستین بازداشت وی مخالفت حزب كمونیست سوریه با وحدت این كشور با مصر بود. وی بخشی از توانایی‌ های شنوایی خود را در زندان از دست داد. در 1969 عضو هیئت سیاسی حزب كمونیست سوریه شد و در آنجا جریانی را شكل داد كه هدفش آشتی میان ناسیونالیسم و ماركسیسم بود. در سال 1972 حزب كمونیست سوریه به دو پارچه تقسیم شد. یكی از آن ها تحت رهبری خالد بكتاش كه از دیدگاه‌ های حكومت سوریه حمایت می ‌كرد و دیگری اكثریت اعضای "دفتر سیاسی" به رهبری "ریاد التورك" كه عنوان خود را از آن گرفته است. برنامه این جناح حزب ایجاد آشتی میان هدف استراتژیك وحدت جهان عرب با ساختمان سوسیالیسم بود. در سال 1976 ریاد التورك و جناح "دفتر سیاسی" با ورود نیروهای سوری به لبنان مخالفت كرد. بعدها آنان با سركوب گروه‌ های اسلامی در سوریه به مخالفت برخواستند و در برابر ادعای دولت سوریه كه سركوب اسلامیون را مبارزه نیروهای مترقی علیه مرتجعین معرفی می ‌كرد بشدت ایستادگی كرند. از نظر او مبارزه نیروهای اسلامی نشان از بحران وخیم اعتماد میان دولت و مردم است و خواست نیروهای مردمی برای "دمكراسی ، پلورالیسم ، حكومت قانون، آزادی ‌های عمومی و زندگی شرافتمندانه را منعكس می ‌كند."

ریاد التورك در 28 اكتبر 1980 توسط دستگاه‌ های امنیتی سوریه دستگیر شد. به سلول انفرادی روانه شد. بارها از زندان بدلیل بیماری قندی كه بدرستی معالجه نمی شد به بمیارستان انتقال یافت. او18 سال را در زندان های سوریه بدون محاكمه گذراند. ریاد التورك كه سرانجام پس از نزدیك به بیست سال از زندان آزاد شد همچنان به نظرات خود پایبند است و در 64 سالگی انتقادات و اتهامات خود را به رژیم این كشور معتبر می‌ داند. از نظر او این حكومت قادر به تغییر نیست. در آستانه كنگره حزب بعث كه در سوریه گشایش یافت او در مصاحبه‌ای با اومانیته نظرات خود را در مورد فشارهای آمریكا و وضع اپوزیسیون بیان كرد.

اومانیته: دلیل ضعف امروز دولت سوریه چیست؟ اجبار به ترك لبنان؟ فشار آمریكا؟ چگونه سوریه به این نقطه رسید در حالی كه ورود بشار اسد به قدرت بعنوان "بهار دمشق" تفسیر شده بود؟

ریاد التورك: جامعه سوریه در مرحله گذار از استبداد به دمكراسی است. بحران نتیجه شكست قدرت حاكم در همه عرصه‌ های اقتصادی و اجتماعی است. ضمن اینكه نقش منطقه ‌ای حكومت نیز اكنون دیگر شكلی كهنه به خود گرفته است. البته این امر در مورد همه رژیم‌ های منطقه است. نخستین نشانه تضعیف حكومت همانا عقب نشینی آن از لبنان است. رژیم در موقعیت بشدت ضعیفی قرار گرفته است و دو راه حل وجود دارد: رژیم را تغییر داد یا به اصلاحاتی دست زد كه بتواند آن را بازسازی كند. ایالات متحده از نقش فعلی سوریه و بسیاری دیگر حكومت ‌ها در منطقه پشتیبانی نمی ‌كند و خواهان یك ظاهر دمكراتیك است كه فعلا برای آنان كارایی بیشتری دارد. ما بنوبه خود سی سال است كه ضرورت دمكراسی را مطرح كرده ایم. اما آن موقع هیچكس از بیرون تكان نمی‌ خورد. به همین دلیل ما به این حقه بازی ایالات متحده هیچ اعتمادی نداریم و در مسئله دمكراسی به راه خودمان می رویم.

اگر سوریه امروز را با دوران حافظ اسد مقایسه كنیم ، البته تفاوت وجود دارد. تعداد زندانیان و اعدامی ‌ها كاهش یافته است. اما این دمكراسی نیست. این تفاوت‌ ها ناشی از یك برنامه اصلاحات نیست كه بشار آن را طرح و رهبری كرده باشد. هم اكنون نرخ بیكاری به 50 درصد رسیده و درآمد متوسط مردم زیر هزار دلار در سال است. حكومت بسیار ضعیف شده و مردم و اپوزیسیون فعال شده اند. این‌ها دستاوردهای مردم هستند نه هدایای حكومت. بشار اسد در پنچ سال حكومت خود تقریبا هیچ تحولی ایجاد نكرد. تفاوت در اینجاست كه شرایط اجازه تكرار گذشته را نمی دهد. جامعه آماده تحول است ولی بدشواری می توان گفت چه عاملی مبدع این تحول خواهد بود.

حكومت عادت كرده كه بر تضادهای خود با استناد به عوامل خارجی مثلا مبارزه با اسراییل سرپوش بگذارد. ضمن اینكه حكومت در امید یا توهم یك سازش با امریكاست. آن ها نمی خواهند بپذیرند كه جهان و سیاست‌ های جهانی تغییر یافته است. آن ها نمی خواهند بفهمند كه دو راه بیشتر ندارند: یا تسلیم آمریكا شوند یا تسلیم مردم.