بازگشت

در ادامه کوشش راه توده برای انتشار اسناد تاریخی به شهادت مطبوعات، در این شماره دو سند را به نقل از مجله "ترقی" 16 اردیبهشت 1330 و همین مجله به تاریخ 22 اردیبهشت 1330 منتشر می کنیم.

سند اول

1- سند نخست ترکیب اولین کابینه دکتر مصدق است(16 اردیبهشت) که در آن سرلشکر زاهدی  وزیر کشور معرفی می شود. عامل کودتای 28 مرداد در راس مهم ترین وزارت خانه. به احتمال بسیار مصدق در معرفی این کابینه با دربار و شاه هماهنگی و توافق کرده بود و به همین دلیل زاهدی وزیر کشور کابینه شد. مقامی که در آن زمان ( حتی هنوز هم) قدرت جانشین نخست وزیر را دارد. دکتر سنجابی که در آستانه انقلاب 57 رهبر جبهه ملی انتخاب و در جمهوری اسلامی وزیر خارجه شد، برای نخستین بار در کابینه مصدق ظاهر شد و بقیه اعضای کابینه اغلب در دولت انگلیسی "علاء" مصدر کار بودند.

2- در همین سند می خوانید که اولین اعلامیه دکتر مصدق درباره آزادی مطبوعات و قبول و حتی توصیه انتقاد از دولت و شخص خود اوست. کاری که از بعد از مصدق تنها کسی که درایران بدان عمل کرد و 8 سال نیز به این روش پایبند ماند محمد خاتمی بود.

سند دوم

سند دوم متن اولین مصاحبه دکتر مصدق بعنوان نخست وزی ایران با یک نشریه خارجی است. این مصاحبه با مجله "پاریزین لیبره" انجام شده و در آنجا وقتی در باره حزب توده ایران بصورت تحریک آمیزی از او سئوال می شود، بجای اتهام و تحریک مردم علیه این حزب، می گوید که ریشه های نفوذ انکار ناپذیر حزب توده ایران درجامعه برنامه و شعارهای این حزب علیه فقر و مسکن در عرصه داخلی و مقابله با سلطه امپریالیسم انگلیس در عرصه خارجی است. یعنی همان دو عاملی که حتی اکنون نیز، علیرغم هر جنجال تبلیغاتی که علیه حزب توده ایران ادامه دهند، زمینه نفوذ حزب توده ایران در کشور است و برای جلوگیری از همین نقش و فعالیت چه در دوران شاه و چه در جمهوری اسلامی به آن یورش آوردند. مصدق دراین مصاحبه صادقانه درباره حزب توده ایران سخن می گوید، گرچه نه توده ای بود و نه پیوندی با آن داشت. او بجای جاسوس معرفی کردن حزب، مغز کلام را بعنوان ارزیابی خود بعنوان رئیس دولت بیان کرده است.