سرمقاله راه
توده 653
قرار است مردم از چاله ج.
اسلامی
به چاه استبداد رضاشاهی بیفتند؟
بارها از ما سئوال کرده اند که به چه دلیل تا این حد به رضا شاه می پردازید؟
حتی برخی ها نا خرسندی خود را از انتقاداتی که به دوران و رژیم رضاشاه مطرح می
کنیم ابراز داشته و متذکر شده و میشوند که علیرغم انتقاد شما از رضا شاه، نگاه
کنید به شعارهائی که در تظاهرات پراکنده مردم در برخی شهرها در ستایش رضا شاه
سر داده می شود.
حتی همین سئوالات و انتقادها نشان میدهد که اتفاقا باید به دوران و رژیم رضاشاه
پرداخت به دلائل گوناگون. از جمله:
1- آنها که امروز شعار "رضاشاه روحت شاد" را سر میدهند، نه رضاشاه را می
شناسند، نه از دوران او اطلاعاتی دارند، نه زحمت مطالعه منابع متعدد که منتشر
شده را به خود میدهند و نه اساسا دردشان "غیبت رضا شاه از صحنه سیاسی ایران"
است. آنها صرفا به چند جنبه از دوران او که بویژه در دوران اخیر توسط تلویزیون
"من و تو" روی آن تاکید می شود چسبیده اند. نخست این که رضا شاه روحانیت را از
صحنه سیاسی ایران بیرون کرد، دوم این که کشف حجاب کرد و برخی اقدامات اصلاحی او
را هم تکرار می کنند. همین! به ندرت امکان دارد بدانند که رضاشاه محصول چه
رویدادهائی در ایران بود و یا اطلاعی از جنبش های مترقی پس از انقلاب مشروطه که
مرتبط با آن اما یک گام جلوتر از آن بود و عمدتا تحت تاثیر انقلاب اکتبر در
روسیه بود داشته باشند. به همین دلیل نمیدانند که آن اقدامات اصلاحی که رضاشاه
انجام داد تنها بخشی از خواست های مردمی بود که در انتظار پیروزی انقلاب گیلان
(جنبش جنگل)، قیام شیخ محمد خیابانی در تبریز و جنبش ملی خراسان به رهبری کلنل
تقی خان پسیان بود تا آنها را اجرا کند.
جمهوری اسلامی هرگز به ابعاد مختلف دوران رضا نه در گذشته پرداخته و نه امروز
می پردازد. درباره روی کار آمدن او با کودتای انگلیسی 1299 و یا ثبت املاک
مالکین و خرده مالکین در مازندران به نام خود و نکاتی از این دست می پردازد اما
هرگز بیطرفانه به دوران او نپرداخته و نمی پردازد و این درحالی است که کتب
تحقیقی بسیاری درباره دوران او بصورت تحلیلی وجود دارد، از جمله کتاب مفصل
"سلطان زاده" که ما در راه توده منتشر کرده ایم و در آینده نیز بار دیگر آن را
منتشر خواهیم کرد. نه تنها در باره اصلاحاتی که رضاشاه انجام داد جمهوری اسلامی
چیزی نمی گوید، بلکه از استبداد فاشیستی دوران او (بویژه 10 سال دوم از 20 سال
سلطنت او) نیز سخن نمی گوید. از اقدامات اصلاحی او چیزی نمی گوید که تمجید از
او نشود و از استبداد او چیزی نمی گوید تا مردم امروز جمهوری اسلامی را با
دیروز رضاشاهی مقایسه نکنند.
اما درباره شعار "رضا شاه روحت شاد" در تظاهرات اخیر مردم، ما به نکته دیگری هم
می خواهیم اشاره کنیم و آن نقش خود حکومت و بویژه طرفداران روی کار آمدن یک
نظامی سرکوبگر از میان فرماندهان سپاه پاسداران است...
ادامه |