× این نهایت سادگی است که تصور کنیم همین ‌قدر كه شاه از این مملكت رفت، آن شبكه‌های ریشه ‌دارِ امپریالیسم و صهیونیسم در ایران خشكید! من معتقدم كه نه‌ فقط نخشكید، بلكه تقویت هم شد. در مورد سازمان مجاهدین خلق نیز معتقدم حوادث در مسیری که آنها رفتند موثر بود، اما نقش تعیین کننده نداشت. × چطور ممكن است حوادث یك ضدامپریالیست را ببرد و كنار امپریالیست قرار بدهد؟!

× آنچه كه در 30 خرداد 60 رخ داد، دست كسانی را كه نمی‌ خواستند هیچ جریان سیاسی دیگری در ایران فعالیت سیاسی بكند باز كرد. آقای خمینی در نوفل ‌لوشاتو گفته بود كه ماركسیست‌ ها هم می ‌توانند در جمهوری‌اسلامی فعالیت بكنند. اما از همان ابتدای پیروزی انقلاب نوعی انحصارطلبی و تمامیت ‌خواهی در بین كسانی‌ كه قدرت حاكمه را به دست گرفتند، هم در عمل هم در نظر، مشاهده شد. بعدها ما را در زندان زیر فشار گذاشتند كه اعتراف كنیم كه ما می‌ خواستیم براندازی كنیم! آنچه در این دوران بر ما گذشت چیز عجیبی بود؛ اصلاً فشارها برای این نبود كه یك امر مخفی را علنی كنند، بلكه برای این بود كه آن چیزی را كه آنها می‌ خواستند ما بپذیریم. این نگرش و این شیوه حكومت‌ كردن یعنی این‌ كه هركسی غیر از سخن حكومت كننده‌ بگوید محكوم به نابودی است. 

جبهه متحد راست- نیروی پراکنده انقلاب

× هراندازه نیروهای انقلاب پراکنده بودند و ساده اندیش، نیروی راست مسنجم و با برنامه عمل کرد. آنها اجازه تشکیل جبهه انقلاب را به نیروهای انقلاب ندادند، اما درعوض، خودشان بصورت یک جبهه منسجم عمل کردند. من به‌عنوان مسئولیتی كه در شعبه روابط عمومی داشتم مراجعاتی به وزارت كشور، به مجلس، به آقایان هاشمی رفسنجانی، بهشتی، منتظری، فروهر ـ به‌ عنوان یكی از اعضای دولت موقت ـ داشتم. آقای بهشتی به من گفت: "آقای عمویی! اطمینان داشته باشید آن روزی كه ما بتوانیم اصول قانون ‌اساسی را به اجرا بگذاریم همه حقوقی كه قانون ‌اساسی برای شما به‌عنوان شهروند و جریان سیاسی قانونی قائل است عملی خواهد شد. اگر آیت الله بهشتی هم زنده مانده بود، شاید موثرتر می توانست عمل کند و مقداری جلوی این چرخش را بگیرد، اما بهرحال و با حوادثی که پیش آمد به این سمت می رفتیم.

حزب‌ توده ایران سابقه بسیار پرافتخاری در دهه 20 داشت و توانسته بود شعبه‌ هایش را در اقصی نقاط ایران دایر بكند، از امكان فضای نسبتاً باز سیاسی بعد از شهریور 20 حداكثر بهره ‌برداری را بكند و به صورت منسجم‌ ترین سازمان سیاسی كشور در بیاید. اما بعد از 28 مرداد بعد از ضرباتی كه در سال 1333 بر سازمان نظامی وارد شد و بعد از این‌ كه بخش اطلاعات سازمان زنان و سازمان جوانان حزب زیر ضربه قرار گرفت، هیچ جریان سیاسی دیگری نتوانست جایگزین یك چنین جریان سیاسی گسترده سراسری در كشور بشود.

× بعد از انقلاب مجاهدین خلق به بدنه بزرگی تبدیل شد که سر کوچکی داشت. من نمی توانم قبول کنم که سازمانی عمیقا طرفدار مقاومت در برابر امپریالیسم باشد و اکنون کارش به اینجا کشیده باشد که دنبال مشروعیت از امریکاست. این پوسیدگی ریشه دار است. پیش از آن نیز، تغییر ایدئولوژی در سازمان مجاهدین خلق یك حادثه مخرب وحشتناك بود.  ادامه

-----------------------------------------------------------------

سوسیالیسم خودگردان

واقعیت ها و استراتژی

نوشته " ژاك شامبز"

 ترجمه و تدوین "ن. کیانی" برای راه توده

 هیتلر و آلمان ها

 (ورنر پاریس ـ ادیسیون سوسیال ـ 1982)

نوشته پی یر آنجل

 ترجمه علیرضا خیرخواه

دوره دوم (شماره 127)

گزیده هایی از شماره 1 ـ 95

اطلاعیه ها

مصاحبه های سردبیر راه توده

مقاله ها

صفحات اول راه توده

مقاله ها و نوشته های

تئوریک و تحلیلی

* گرایش توسعه طلبانه سرمایه دینامیسم گلوبالیسم

 ترجمه ش. م. بهرنگ

*انقلاب نوین جهانی استوار برپایه های مادی ـ تکنیکی جهام واقعا موجود

تهیه و تدوین ک.رحمانی

*مارکسیسم کلید درک خلاق جهانی که می شناسیم و می سازیم

ترجمه علیرضا خیرخواه

آثار بالینی

برخی بررسی ها درباره جهان بینی ها و جنبش های اجتماعی در ایران

احسان طبری

یادداشت ها و نوشته های فلسفی و اجتماعی

احسان طبری

واژه نامه سیاسی

امیر نیک آئین

تجربه 28 مرداد

ف.م.جوانشیر

ماتریالیسم دیالک تیک

امیر نیک آئین

نورالدین کیانوری
ـ نامه به علی خامنه ای از زندان اوین
ـ سنت، مذهب و مدرنیته
ـ سخنی با همه توده ای ها

بشنوید!

 یک عمر فریاد آزادی

را با صدای به آذین

محمد علی عمویی
ـ مصاحبه با نشریه نامه
ـ گفتگو با روزنامه آفتاب
ـ گفتگو با آفتاب امروز پیرامون درگذشت کیانوری

مریم فیروز
ـ گفتگو با روزنامه اومانیته
ـ گفتگو با رادیو ایرانیان پیرامون آخرین لحظات حیات نورالدین کیانوری

احسان طبری
ـ از میان ریگ ها و الماس ها
ـ نقش مذهب و پایگاه طبقاتی مبارزان مذهبی در ایران
ـ درباره ملت و مسئله ملی

ف.م. جوانشیر
ـ حماسه داد
ـ آن که غبار از چهره سیاسی فردوسی روبید!

سیاوش کسرایی
ـ باور (آخرین شعر خوانی از کسرایی)
ـ آرش کمانگیر

ـ ما را مدد کنید

رحمان هاتفی

پرفسور عبدالحسین آگاهی
ـ تاریخ احزاب در ایران

مهدی کیهان
ـ جنبش سندیکایی در ایران