سرمقاله 951

اتحاد با ایران و روسیه

راه حل بقای سوریه در آینده است

دولت بشار اسد در سوریه بدون مقاومت جدی سقوط کرد. این سقوط در چه شرایطی انجام شد، چه آینده ای را می توان برای آن پیش بینی کرد، چه درس هایی برای ما در ایران دارد؟

هنوز معلوم نیست که رفتن اسد برآمده از کناره گرفتن و عقب نشینی ارتش بود یا این عقب نشینی خود حاصل یک تفاهم. ولی نحوه رفتن اسد بر روی گرایش های آینده سوریه تاثیر معین و جدی خواهد داشت. کناره گیری اسد به شکلی انجام شد که احتمال لیبی یا عراق شدن سوریه را کاهش داد (نه اینکه منتفی کرده باشد).

سوریه نه بدون حکومت شد، مانند لیبی و نه اشغال کامل مانند عراق. این نشان می دهد که هم دیپلماسی روسیه و ایران از یکسو، و هم اسد و ارتش سوریه و طیفی از مخالفان آن، از سوی دیگر، در شرایط قرار گرفتن دربرابر عمل انجام شده، سطح بالاتری از پختگی را از خود نشان دادند. بویژه اینکه شرایط کنونی با شرایط سال ۲۰۱۳ که داعش یعنی دولت اسلامی عراق و شام قصد تصرف سوریه را داشت تفاوت اساسی دارد. ما اکنون با یک نیروی سوری روبرو هستیم و نه نیرویی که بنام سوریه و عراق قصد جذب ارتش صدام حسین و سپس حمله به ایران را داشت.

وضع اکنون درسوریه به شکلی است که راه آینده مترقی در آن بطور کلی مسدود نیست. سوریه همچنان دو آینده می تواند داشته باشد : یا حکومتی در آنجا برقرار شود که بخواهد و بتواند وحدت و حاکمیت ملی آن کشور را حفظ و تحکیم کند. یا حکومت‌های ضعیف و پراکنده که نتوانند یا نخواهند این حاکمیت ملی را تامین کنند. نحوه تنظیم سقوط بشار اسد بیشتر نشاندهنده نوعی تفاهم داخلی یا جهانی (یعنی متحدان سوریه) بر سر راه اول است، ولی پیامدهای این سقوط درها را برای راه دوم می تواند بیشتر باز کند.

اتفاقی که اکنون افتاده این است که نیروهای تحریر الشام یعنی بخش سوری و عربی مخالفان اسد امکان یافتند بدون مقاومت و خونریزی پایتخت را تصرف کنند. این دو پیامد دارد: اول اینکه تحریرالشام بدون نیاز به پشتیبانی و وابستگی ترکیه یا امریکا توانست قدرت را در سوریه بدست گیرد و این زمینه‌ی استقلال و تقابل آینده آن با آمریکا و ترکیه و اسرائیل را برای تامین وحدت سوریه می تواند تا حدودی فراهم کند. دوم اینکه امکان یک وحدت یا ادغام نیروهای مسلح مخالف سوری با ارتش و در ارتش سوریه را بوجود آورد که در اینصورت می تواند قدرت این ارتش را بارها بیش از گذشته کند. یکی از دلایلی که اسرائیل شروع به حمله نظامی و بمباران سوریه کرده ناشی از نگرانی از چنین آینده ایست. اقدامی که تضادها در صفوف اسلامگرایان سوری میان خود و با اسرائیل را بیشتر می کند. .. ادامه