ایران
فتنه های تاریخی
در سرزمینی کهنسال

دکتر سروش سهرابی

 

جامعه ایران، امروز در مرحله پیچیده‌ای از تحول تاریخی خود قرار گرفته است. حاکمیت مشتی كم‌ خرد و پشت کرده به مردم، بقای کشوری بنام ایران را در چارچوب جغرافیایی و تاریخی آن یک بار دیگر در معرض خطر قرار داده است. انبوهی از مسایل در حال انباشت و جمع شدن است. در شرایطی که مردمی که نیروی آنان برای حل این مسایل ضروریست زیر فشار سرکوب و تازیانه قرار دارند و آگاهان و نیروهایی که برای این دشواری‌ها راه حل دارند یا در زندان بسر می‌بردند یا محکوم به سکوت و انزوا شده‌اند. آنچه از آن بعنوان دوران "فتنه" یاد می‌شود در واقع نام دیگری بر بحران سراسری اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی و اخلاقی و بحران در مناسبات بین‌المللی است که گسترش آن ناشی از ناتوانی حکومت در انطباق خود با این بحران و یافتن راهی برای حل آن بسود توده‌های مردم است. چنین راهی یافت نمی شود زیرا هر راه حلی مستلزم پایان دادن به سودجویی قشرهای غارتگری است که از وضع نابسامان کنونی سود می‌برند، در حالیکه این قشرها حکومت را دقیقا برای ادامه سودبری خود لازم دارند. بحران درست ناشی از حاکمیت این قشرهاست و به همین دلیل تا زمانی که آنان بر سر کارند فاقد راه حل است. با نگاهی به تاریخ ایران دیده می‌شود كه كشور ما در اواخر دوران هخامنشی و ساسانی و بنوعی دیگر در دوران خوارزمشاهیان و صفویه نیز دچار همین دوران "فتنه" ‌شد، که نتیجه حاکمیت حکومت‌های کم خرد و کوته بین و چپاولگر بود. نوشته زیر با هدف دنبال كردن خطوط كلی تحول تاریخی ایران تهیه شده است و می‌كوشد برخی ویژگی های این تحول را روشن سازد.

 

بازگشت

 

- جنبش "بابیه" جرقه ای شد برای بیداری روحانیون شیعه!
 

- تجزیه و نا امنی همیشه درایران بهانه کودتا و استبداد بوده

- دولت متقدر در برابر  دولت مستبد

- انقلاب مشروطه جنبشی بود از درون انحطاط حاکم

- عبور آگاهی از میان دو صف روشنفکران و روحانیون

- ایران میان انقلاب مشروطه و انقلاب 57

- جرقه تنباکو به انبار خشم یک جنبش ملی

- آش پر روغنی که ناصرالدین شاه برای خراج گرفتن پخش می کرد!

- نقش آفرینی مهاجرین سیاسی در شکل گیری انقلاب مشروطه

- نقش روحانیون رجال و روشنفکران درتحولات اجتماعی دوران قاجاریه!

- انقلاب مشروطه جنبش بابیه را پشت سر گذاشت

- فراز و فرود قدرت حکومتی روحانیون در ایران

- نقش واردات و سوداگران در عقب ماندگی ایران

- اگر شاهان و شازده‌ها امان داده بودند، ایران می توانست ژاپن را پشت سر بگذارد

- خود بزرگ بینی شاهان مستبد نقشه ایران را کوچک و کوچکتر کرد

- شکل گیری روحانیت اشرافی در دوران قاجار

- دوران مهم تغییرات جهان همزمان شد با استبدادهای سلطنتی در ایران

- نادرشاه نمونه ای تاریخی از مستبدانی که قربانی سوء ظن شدند

- سر و دُم صفویه کارپایه کنونی جمهوری اسلامی است

- آغاز بازی بزرگ انگلستان با برگ "اسلام"

- سلطنت مذهبی صفویه اتحاد ایران و همسایگانش را ناممکن کرد

- اوضاع جهان تا دوران قاجاریه

- قرار نبود سپاه پاسداران مقلد اوباش قزلباش صفوی شود

- کشتار مذهبی ایرانی‌ها را شاهان صفویه آغاز کردند!

- عبور تاریخی ایران از گذرگاه های تهاجم خارجی و استبداد داخلی

- تاریخ ایران تاریخ اسلام

- 1400 سال نقش اجتماعی فقه اسلامی درایران

- دو استراتژی اعراب برای سلطه بر ایران!

- ایران، فتنه های تاریخی در سرزمینی کهنسال

 

                                                                                                      بازگشت